Fatih Terim

Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Fatih Terim
Kişisel bilgileri
Tam adı Fatih Terim
Doğum tarihi 4 Eylül 1953 (1953-09-04) (66 yaşında)
Doğum yeri Adana, Türkiye
Boyu 1,72 m (5 ft 7 12 in)
Mevkii Libero
Profesyonel kariyeri*
Yıllar Takım Maç (Gol)
1969-1974 Adana Demirspor 83 (12)
1974-1985 Galatasaray 317 (16)
Toplam 400 (28)
Millî takım kariyeri
1971  Türkiye U-19 7 (0)
1973-1975  Türkiye U-21 10 (0)
1975-1985  Türkiye 51 (2)
Teknik direktörlük kariyeri
1987-1989 Ankaragücü
1989-1990 Göztepe
1990-1993 Türkiye U21
1993-1996 Türkiye
1996-2000 Galatasaray
2000-2001 Fiorentina
2001 Milan
2002-2004 Galatasaray
2005-2009 Türkiye
2011-2013 Galatasaray
2013-2017 Türkiye
2017- Galatasaray

* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.
Güncelleme: 25 Mayıs 2019


Fatih Terim (d. 4 Eylül 1953, Adana), Türk teknik direktör ve defans pozisyonunda oynamış eski millî futbolcudur. Süper Lig ekiplerinden Galatasaray'ın teknik direktörüdür. İmparator lakabıyla bilinir.

Futbolculuk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası Kıbrıs Türkü[1] olan Terim 4 Eylül 1953 tarihinde Adana'nın Ceyhan İlçesine bağlı Gökseliye Kasabası'nda dünyaya geldi. Futbola Ceyhanspor'da başladı. Türkiye 2. Ligi'nde şampiyon olarak 1. Lige geçen Adana Demirspor'da sergilediği oyun ile ilgi çekti ve bir sonraki sezon Galatasaray'a transfer oldu. 1985'te futbola veda edene kadar Galatasaray'da futbol oynayan Terim Galatasaray'da takım kaptanlığını da üstlendi. Galatasaray formasıyla 327 maç oynadı.

Millî takım kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye 19 yaş altı millî takımında 7, Türkiye 21 yaş altı millî takımında 10, Türkiye millî takımında ise 51 maça çıktı. A millî takım formasıyla 2 gol kaydetti.[2]

Teknik direktörlük kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ankaragücü[değiştir | kaynağı değiştir]

Eylül 1987'de MKE Ankaragücü'nden ayrılan Brian Birch'in yerine Fatih Terim getirildi ve Terim böylece teknik direktörlük kariyerine başlamış oldu. 27 Eylül 1987'de Zonguldakspor karşısında kariyerinin ilk antrenörlük maçına çıtı ve takım sahadan 1-0'lık galibiyetle ayrıldı. İlk sezonunda kümede kalma mücadelesi veren takım kümede kaldı ve ilk sezonunda ligi 13. sırada bitirdi. Öte yandan Türkiye Kupası'nda Ankaragücü dördüncü turda Galatasaray'ı iki maçta da yenerek önce çeyrek sonra da yarı finale çıktı ve o sene kupayı kazanan Samsunspor'a deplasman golü kuralı ile elendi. Bu performans sonrası Terim, 1988-89 sezonunda da Ankaragücü'nde kaldı. Takım, ligi altıncı sırada bitirdi. Sene sonunda ise takımdan ayrıldı.

Göztepe[değiştir | kaynağı değiştir]

1989-90 sezonunda 2. Lig takımı Göztepe'yi kısa bir süre çalıştırdı. Göztepe ilk maçında İnegölspor karşısında 4-1'lik galibiyet aldı. Terim yönetimindeki takım ilk 9 maçında 8 galibiyet 1 beraberlik aldı. Şubat ayında Türkiye millî futbol takımının yeni antrenör kadrosuna dahil edilmesine rağmen Göztepe'deki görevine devam edeceğini açıkladı. Buna rağmen 4 Nisan 1990'da millî takımdaki görevine odaklanmak için Göztepe'den istifasını açıkladı. Göztepe, şampiyonluk yarışından kopmasa da grubunu ikinci bitirerek 1. Lig'e yükselemedi.

Millî takım kariyeri - İlk dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Ümit millî takım[değiştir | kaynağı değiştir]

Terim, Göztepe'de teknik adamlığını sürdürürken bir yandan da Şubat 1990'da Türkiye millî futbol takımında Sepp Piontek'in yardımcılığını yapmaya başladı. Bir yandan da Türkiye 21 yaş altı millî futbol takımını çalıştırmaya başladı. 25 Nisan 1990'da Romanya ile 2-2 berabere kaldıkları maçla ilk kez ümit millî takımın başında sahaya çıktı. Bu maçta daha sonra yıllarca takımlarında oynatacağı Hakan Şükür'e ilk kez U-21 forması giydirdi. 1994 U-21 Şampiyonası ön elemelerinde Ümit Milliler, İngiltere ve Hollanda'yı geride bırakmalarına rağmen Polonya'nın bir puan gerisinde kalıp turnuvaya katılamadılar. Fatih Terim, A millî takımın başına geçtiği için son iki maçta takımın başında yer alamadı.

1991'de Terim, Akdeniz Oyunları'nda Türkiye 21 yaş altı millî futbol takımının başında yer aldı. Grubu averajla lider bitiren takım, yarı finalde de Fas'ı yenerek finale çıktı ancak finalde Yunanistan'a yenilerek gümüş madalyayı kazandı. Haziran 1993'te düzenlenen Akdeniz Oyunları'na katılan Olimpik millî takımın başında da Fatih Terim bulunmaktaydı. Daha sonra Galatasaray'da beraber çalışacağı ve kupalar kazanacağı Hakan Şükür, Arif Erdem, Tugay Kerimoğlu, Ergün Penbe'nin yanı sıra Sergen Yalçın, Emre Aşık, Alpay Özalan gibi o dönem daha yıldız olmamış genç isimleri kadroya dahil etti. Türkiye, Zinedine Zidane'lı Fransa'nın olduğu grubu birinci bitirdi ve yarı finalde bir kez daha eşleştiği Fransa'yı 1-0 yenerek finale çıktı. Finalde de Cezayir'i yenerek, altın madalyayı kazandı. Bu başarı Fatih Terim'in kariyerindeki ilk kupa başarısı oldu.

A millî takım[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 1993'te Sepp Piontek'ten boşalan Türkiye millî futbol takımının başına Fatih Terim geçti. 1994 FIFA Dünya Kupası elemelerinde son iki haftaya 3 puanla giren takımla çıktığı ilk maçta Polonya'yı 2-1 mağlup ederek puanı önce 5'e yükseltti, sonra da Norveç'i yenerek başarısız geçen bir eleme dönemini güzel noktaladı. Bu maçlarda genel olarak Akdeniz Oyunları'nda altın madalya alan genç kadroyu kullandı. Terim asıl başarısını 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde gösterdi. 8 eleme maçında 15 puan alan takım, İsviçre'nin iki puan gerisinde kalmasına rağmen 2. olarak 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası'na katılma hakkı kazandı. Türkiye, tarihinde ilk kez bu şampiyonaya katılırken, 1954'ten beri ilk kez millî takım uluslararası bir turnuvada temsil hakkı kazandı. Türkiye, D Grubu'nda Hırvatistan, Portekiz ve Danimarka'nın rakibi oldu. Türkiye ilk maçında başa baş mücadele ettiği Hırvatistan karşısında beraberliği son dakikalarda yediği golle koruyamadı ve sahadan 1-0 mağlup ayrıldı. Diğer maçlarda da Portekiz ve Hırvatistan karşısında etkisiz kalıp sırasıyla 0-1 ve 0-3'lük mağlubiyetler alarak turnuvaya gol atamadan ve puansız veda edince Fatih Terim aynı yıl Türkiye millî futbol takımından ayrıldı.

Galatasaray[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 1996'da Fatih Terim, Galatasaray'la yıllar sonra teknik direktör olarak anlaştı ve Avrupa Futbol Şampiyonası'nın bitmesi ile Galatasaray'ın başına resmi olarak geçti. Kadroya Rumen futbolcu Gheorghe Hagi'yi katan Galatasaray, sezona Almanya'da hazırlandı. Terim'in ilk resmî maçı 10 Ağustos 1996'da oynanan Vanspor maçı oldu. Maçı Galatasaray, Hagi'nin golleri ile 2-1 kazandı. Terim, ilk sezonunda Türkiye millî takımında beraber çalıştığı Rasim Kara'nın çalıştırdığı Beşiktaş ile şampiyonluk mücadelesi verdi. Çekişmeli geçen şampiyonluk mücadelesinde iki takım 30. hafta karşı karşıya geldi ve Hagi'nin 86. dakikadaki golüyle maç 1-1 berabere bitti. Böylece 5 puanlık fark kapanmadı ve Galatasaray geri kalan maçlarının hepsini kazanınca Terim kariyerinin ilk Türkiye ligi şampiyonluğunu kazandı. Sezon boyunca iki mağlubiyet alan Galatasaray'ın bu maçları Fenerbahçe derbileriydi. Ayrıca aynı sezon Mart ayında bir önceki seneden kalan Cumhurbaşkanlığı Kupası maçını Fenerbahçe'yi 3-0 yenerek kazandı. Bu kupa Terim'in Galatasaray'daki ilk kupası olmuştu. İki ay sonra aynı kupayı, bu sefer Kocaelispor'u 2-1 yenerek takımıyla birlikte kaldırdı.

1997-98 sezonunda şampiyon kadroyu bozmayan Terim defansa deneyimli oyuncu Gheorghe Popescu ve genç yetenek Fatih Akyel'i monte etti. Ayrıca altyapıdan çıkan 17 yaşındaki Emre Belözoğlu'yu da ekibe dahil etti. Terim, lige iyi bir başlangıç yapamasa da Galatasaray'ı UEFA Şampiyonlar Ligi gruplarına taşıdı. Galatasaray ilk yarıyı 6 puan geride 3. olarak bitirdi, 19. haftadan sonra ise yenilgi yaşamadı. 31. hafta Fenerbahçe'nin 2 puan önünde liderlik koltuğuna oturan takım, iki hafta sonra bir kez daha şampiyonluğunu ilan etti.

Kadroda istikrar sağlayan ve başarıyı yakalayan Galatasaray'daki kaleci problemi de 1998-99 sezonu başında Claudio Taffarel'in takıma katılmasıyla çözüldü. Terim, ayrıca takıma Hasan Şaş'ı kazandırdı. Bir önceki sezon gibi Terim, yine takımını UEFA Şampiyonlar Ligi gruplarına taşıdı. Ligde ve kupada ise Beşiktaş ile mücadele ettiler. Galatasaray, 22. haftada liderlik koltuğuna oturdu ve sezon sonuna kadar bu unvanı korudu. Ayrıca rakibini Türkiye Kupası'nda da yenerek bu kupayı müzesine götürdü.

1999-2000 sezonu Terim'in Türkiye futbol tarihine geçtiği sezon oldu. Sezon her ne kadar Gaziantepspor yenilgisi ile başlamış olsa da Galatasaray bu maçtan sonra Mart ayına kadar ligde yenilmedi. Takım, devre arasına girildiğinde farkı 11 puana çıkarmıştı. Terim, Galatasaray'ı üst üste üçüncü kez Şampiyonlar Ligi gruplarına sokmayı başardı. Kötü bir başlangıça rağmen son iki maçını kazanan Galatasaray yoluna UEFA Kupası'nda devam etti. Devre arasında Tugay Kerimoğlu'nu Rangers'a satan takımda Terim boşluğu Sergen Yalçın ile doldurdu. Sezon boyunca ligi önde götüren takım, UEFA Kupası'nda sırasıyla Bologna, Borussia Dortmund, Mallorca ve Leeds United'ı geçerek Avrupa kupalarında finale kalan ilk Türk takımı oldu. Galatasaray, önce 3 Mayıs'ta Antalyaspor'u uzatmalarda attığı gollerle 5-3 mağlup ederek Türkiye Kupası'nı bir kez daha kazandı. Ardından 7 Mayıs'ta Kocaelispor'u 5-0 yenerek şampiyonluğu büyük ölçüde garantileyip, 12 Mayıs'ya Altay'a 1-0 yenilmesine rağmen 2 gün sonra Beşiktaş'ın Fenerbahçe'ye 3-1 yenilmesi ile şampiyonluğunu ilan etti. Böylece Galatasaray, üst üste dört kez şampiyon olan ilk takım olarak futbol tarihine geçti. Terim de toplamda kazandığı dört şampiyonluk ile Türkiye'de en çok şampiyon olan teknik direktör unvanını Ahmet Suat Özyazıcı ile paylaştı.

17 Mayıs'ta ise Kopenhag'daki finalde, Arsenal'i penaltılarla yenen takım UEFA Kupası'nı kazanan ilk ve tek Türk takımı oldu. Terim de bu kupayı kazanan tek Türk teknik direktörü oldu. Bu başarının ardından Terim "İmparator" olarak anılmaya başlandı. 21 Mayıs 2000'de İstanbulspor ile oynanan ve 1-1 biten maç, Terim'in Galatasaray'daki ilk döneminin son maçı oldu. Gelen teklifleri değerlendiren Terim, üç kupa kazandığı ayın son gününde Galatasaray ile yollarını ayırdığını açıkladı.

AC Fiorentina[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 2000'de Terim, İtalya'nın AC Fiorentina takımı ile anlaştığını basına açıkladı ve 2000 Avrupa Futbol Şampiyonası sonrası takımının başına geçti. Terim, sezon başında takımda ayrılan Fiorentina efsanesi Gabriel Batistuta'nın yerine Avrupa Futbol Şampiyonası'nın başarılı isimlerinden Nuno Gomes'i kadrosuna kattı. Fiorentina, yeni sezona Avusturya'da hazırlandı. Terim'in Fiorentina'daki ilk maçı Yunan şampiyonu Olympiakos ile oynandı ve rakiplerini 1-0 yendiler. Terim, Fiorentina ile ilk resmi maçına bir önceki sene kazandığı UEFA Kupası'nın ilk turunda çıktı. Ancak, rakipleri Tirol Innsbruck'a deplasmanda 3-1 yenilerek kötü bir başlangıç yaptılar. 3 gün sonra Coppa Italia maçında Salernitana Calcio 1919 yendiler. Bu maç Terim'in de Fiorentina'daki ilk resmi galibiyeti oldu. 28 Eylül 2000'de Tirol ile rövanş maçı berabere bitince Terim ligde sezonu açmadan Avrupa'dan elenerek hayal kırıklığı yaşattı. Sinirlerine hakim olamayan Terim, hakem Orhan Erdemir tarafından tribüne gönderildi. İlk lig maçında Fiorentina Parma'yla son dakikada yedikleri golle berabere kalınca, Terim ve yönetimin arasında bir kriz patlak verdi. İkinci hafta Reggina galibiyetiyle sular durulsa da daha sonra alınan puan kayıpları ile Terim ve kulüp başkanı Cecchi Gori arasındaki tartışmalar sık sık gazetelerde yer aldı.

Terim'in Fiorentina'sı ligde iyi bir performans gösteremedi. 13 Ocak 2001'de AC Milan'ı 4-0 yendikten sonra Fiorentina, uzun bir süre galibiyet yüzü göremedi. Öte yandan takım Coppa Italia'da ise başarılı bir performans sergiledi. Yarı finalde Milan'ı 2-2 ve 2-0'lık skorlarla geçerek takımını finale taşıdı. Bu dönemde Terim'in özellikle Milan ve Internazionale gibi takımlara karşı aldığı başarılar dikkat çekti ve Terim'in adı başarısız bir sezon geçirmekte olan ve teknik direktör değişiklikleri yaşayan AC Milan ile anılmaya başlandı. 25 Şubat 2001'de Brescia karşısında alınan beraberlik sonrası soyunma odasında başkan Gori ile tartışan Terim, bir gün sonra yaptığı basın toplantısında görevinden istifa ettiğini açıkladı. Terim'in yerine daha önce teknik direktörlük yapmayan ve Lazio'nun yardımcı antrenörü olan Roberto Mancini getirildi. Mancini de Fiorentina'daki karışıklığa çözüm bulamadı ve ilk galibiyetini beşinci maçında kazanabildi. Öte yandan Fiorentina, finalde Parma'yı 1-0 ve 1-1 ile geçerek kupayı kazandı.

AC Milan[değiştir | kaynağı değiştir]

Adları beraber anılan Milan ve Terim, Terim'in istifası sonrasında anlaşma sağlayınca, 18 Haziran 2001'de Fatih Terim, AC Milan ile 2 senelik bir sözleşme imzaladı[3]. İlk olarak Filippo Inzaghi ve Fiorentina'dan öğrencisi Rui Costa'yı takıma kattı. 16 Temmuz'da Milan, yeni hocası ve yeni transflerini şehir merkezinde düzenlenen ve 3,000 kişinin katıldığı bir tören ile taraftarlarına tanıttı[4]. 22 Temmuz'da Terim'li Milan ile ilk hazırlık maçını Varese ile yaptı ve maçı 2-1 kazandı. Daha sonra 2001 Amsterdam Turnuvası'nda Milan ilk kez İtalya dışından takımlarla mücadele etti. 4 Ağustos 2001'de Mehmet Özdilek'in jübilesi için Terim takımını Türkiye'ye getirdi. Maçı Beşiktaş, 2-1 kazandı. 9 Ağustos 2001'de ilk kez düzenlenen ve uzun süre Milan, Internazionale ve Juventus'un mücadele ettiği TIM Kupası'nın ilk sahibi Milan oldu ve Terim, Milan ile ilk gayrıresmi kupasını kazandı.

Yoğun bir hazırlık döneminden sonra Milan, ilk resmi maçını ligde Brescia karşısında çıktı ve maç 2-2'lik beraberlikle sonuçlandı. Ligin ilk hafta mücadelesi olmasına rağmen, bu skor Milan'da Carlo Ancelotti dedikodularını başlattı.[5] 5 Eylül'de Terim, kadrosunu daha da sağlamlaştırmak için eski oyuncusu Ümit Davala'yı transfer etti. 9 Eylül'de Milan ikinci maçında Terim'in eski takımı Fiorentina'yı 5-2 yenerek kara bulutları dağıttı ve ligde üst üste galibiyetler almaya başladı. Öte yandan UEFA Kupası'nda BATE Borisov'u iki maçta da geçerek tur atladı.

Terim, ligde ilk mağlubiyetini beşinci hafta Perugia karşısında aldı ve bu mağlubiyeti üst üste iki beraberlik takip etti. Öte yandan UEFA Kupası ikinci turunda CSKA Sofya'yı elediler ve ligde Milano derbisinde Inter'i 4-2 mağlup ettiler. Ancak bu maçında ardından gelen Bologna beraberliği ve 4 Kasım 2001'deki 1-0'lık Torino FC mağlubiyeti ardından Terim görevinden uzaklaştırıldı ve adı daha önce de Milan ile alınan Ancelotti takımın başına geçti. Milan, o sezon ligi dördüncü bitirip Şampiyonar Ligi vizesini alırken, İtalya Kupası ve UEFA Kupası'nda da yarı final gördü.

Galatasaray'a ilk dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Terim'in İtalya serüveni sırasında Galatasaray'ın başına geçen Mircea Lucescu başarılı Avrupa performansına ve 2000-01 sezonunda şampiyonluğu kovalamasına rağmen yönetimle arasındaki problemler yaşarken, Terim'in adı Galatasaray ile anılmaya başlandı[6]. Sezon sonunda Lucescu, Galatasaray'a şampiyonluğu kazandırmasına rağmen sezon sonunda istifasını verdi ve Galatasaray'da ikinci Fatih Terim dönemi başladı. Terim, UEFA Kupası kazanan kadrodan Ümit Davala ve Hakan Ünsal'ı takıma geri getirirken, 10 numaraya Felipe'yi transfer etti. 11 Ağustos 2002'de ligin ilk haftasında Samsunspor karşısında alınan 4-1'lik galibiyetle de Terim'in ikinci Galatasaray mücadelesi başarılı başladı. İlk 10 hafta namağlup devam eden takım 6 Kasım 2002'de ezeli rakibi Fenerbahçe'ye 6-0 yenilerek tarihi bir mağlubiyet aldı. Aynı dönemde başarısız bir Şampiyonlar Ligi performansı sonucu grup aşamasında da elendi. Daha sonra Terim'li Galatasaray performansını yükseltip, ligde galibiyet serileri yakalasa da 25 Mayıs 2003'te şampiyonluk yarışı yaptığı Beşiktaş'a Sergen Yalçın'ın son dakikada attığı golle yenildi ve şampiyonluğu Lucescu'nun çalıştırdığı Beşiktaş'a verdi.

2003-04 sezonunda, Hakan Şükür ile kadrosunu güçlendirirken yabancı tercihlerini Rumen oyunculardan kullandı. Galatasaray, ön elemeleri geçerken tekrar Şampiyonlar Ligi gruplarına kalma başarısı gösterdi. Ancak sene sonuna doğru takımda işler iyi gitmemeye başladı. Önce takım, Türkiye Kupası'nda Çaykur Rizespor'a 5-0 yenilerek elendi. Daha sonra Villarreal CF, Galatasaray'ı 3-0 yenerek UEFA Kupası 3. Tur'unda eledi. Ligde de üst üste puan kayıpları ile yarıştan kopan Galatasaray'da Fatih Terim, takımdan ayrılma kararı aldı. 20 Mart 2004'te Çaykur Rizespor maçı ile Galatasaray'dan ayrılacağını açıklayan Terim, bu döneminin son maçını da kaybetti ve Galatasaray'dan ayrıldı.

Türkiye ve 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası[değiştir | kaynağı değiştir]

Terim, 2009 yılında bir basın toplantısında.

Haziran 2005 yılında tekrar Türkiye millî futbol takımının başına geçti. Ersun Yanal yönetiminde 2006 FIFA Dünya Kupası elemelerine kötü başlayan Türkiye millî takımında Terim ilk değişikliği Yanal'dan veto yiyen Hakan Şükür'ü tekrar kadroya alarak yaptı. Türkiye ilk grup eleme maçında Danimarka ile son dakikada yediği golle berabere kalsa da 4 gün sonra namağlup grup lideri Ukrayna'yı 1-0 yenerek tekrar potaya girdi. Son maçta Arnavutluk'u da aynı skorla yenen takım grubu ikinci bitirip play-off turuna yükseldi. Bu turda İsviçre'yle eşleşen Türkiye, deplasmanda oynadığı ilk maçı 2-0 kaybetti, 16 Kasım 2005 tarihinde oldukça çekişmeli geçen maçı 4-2 kazanmasına karşın, kendi sahasında yediği goller nedeniyle evde kalan taraf oldu.[7] Maç sonrası çıkan iki takım arasında çıkan kavga maç skorunun önüne geçti. FIFA tarafından verilen cezalarda ise Terim'in adı yer almadı.

7 Şubat 2007 tarihinde Gürcistan maçıyla 55. kez takımın başında sahaya çıkarak, Coşkun Özarı'nın rekorunu kırdı. 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri süresince aldığı mağlubiyetler ve beraberliklerden sorumlu tutuldu. Fakat daha sonrasında elde ettiği Norveç ve Bosna-Hersek galibiyetleriyle Türkiye millî takımını Avusturya ve İsviçre'de yapılacak olan 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası finallerine götürdü. Galatasaray ve Fenerbahçe ağırlık bir kadro ile Avrupa Şampiyonası'na giden Türkiye, ilk maçında Portekiz'e mağlup olsa da İsviçre ve Çek Cumhuriyeti karşısında yaptığı geri dönüşlerle çeyrek finale çıkmayı başardı. Çeyrek finalde Hırvatistan'ı penaltılarla geçen Türkiye, tarihinde ilk kez bu turnuvada yarı finale yükseldi. Yarı finalde sakatlıklar nedeniyle tam kadro sahaya çıkamamasına rağmen Türkiye, Almanya'yı zorladı ve son dakikalarda yediği golle 3-2 yenilerek elendi ve o sonuçla da Türkiye 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda 3. oldu. Fatih Terim, bu turnuvanın en iyi teknik direktörü seçildi.

2010 FIFA Dünya Kupası elemeleri'nde de takımı yönetmeye devam etti. Ancak İspanya ve Bosna-Hersek'in ardından üçüncü olan Türkiye millî futbol takımını 2010 FIFA Dünya Kupası'na taşıyamadığı için 19 Ekim 2009 tarihinde basın toplantısı düzenleyerek görevinden ayrıldığını açıkladı.[8]

Galatasaray'a ikinci dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

UEFA Kupası'nı kazandırdığı 17 Mayıs 2000 tarihinden tam 11 yıl sonra, 17 Mayıs 2011'de 3. kez Galatasaray teknik direktörlüğüne getirildi. 1 Temmuz 2011 tarihinde Türk Telekom Stadyumu'nda gerçekleştirilen törende, Galatasaray ile üç senelik resmi sözleşmeye imza attı.[9] Bir önceki sezondaki büyük başarısızlık sonucu yeniden yapılanmaya giden ve Ünal Aysal'ın başkanlığa gelmesiyle iyi transferlerle gücünü arttıran Galatasaray, sezona Fernando Muslera, Emmanuel Eboué, Felipe Melo, Johan Elmander, Tomáš Ujfaluši ve Albert Riera gibi flaş transferler yaparak başladı. Terim, sezona Başakşehir mağlubiyetiyle başlasa da bu kadroyu başarıyla yönetmeyi başardı ve normal sezonu 9 puan önde tamamladı. Sadece bu sezon uygulanan Şampiyonluk Grubu'nda puan kayıpları yaşadı ve şampiyonluk 12 Mayıs 2012 tarihinde Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadyumu'nda oynanan Fenerbahçe - Galatasaray maçına kaldı. Maç 0-0 sona erince Galatasaray, 18. lig şampiyonluğunu rakibinin sahasında ilan etme başarısını gösterdi. Galatasaray'la sezonu zirvede tamamlayan Terim, kariyerinin 5. lig şampiyonluğunu elde ederken, lig tarihinin en fazla şampiyonluk kazanan teknik direktörü unvanını elde etti.

Terim, 2011-12 sezonunda, Galatasaray'ın başındayken.

Daha önce 2002 yılında düzenlenen UEFA Elit Teknik Direktörler Forumu'na davet edilen ilk Türk teknik direktör unvanını kazanan Fatih Terim, aynı organizasyona 2012 ve 2013 yıllarında tekrar davet edildi.[10]

2012-13 sezonuna Burak Yılmaz, Umut Bulut ve Hamit Altıntop gibi yerli transferlerle hazırlanan takım sezona Süper Kupa'yla başladı ve ligde de liderliği daha üçüncü haftadan elde etti. UEFA Şampiyonlar Ligi'ne kötü bir başlangıç yapsa da son üç maçını kazanan Galatasaray, gruplardan çıkma başarısını gösterdi. Devre arasında kadrosunu dünyaca ünlü yıldızlar Didier Drogba ve Wesley Sneijder'ı ekleyen takım bunun meyvesini Schalke 04'ü eleyerek Şampiyonlar Ligi'nde çeyrek finale çıkarak topladı. Çeyrek finalde Real Madrid'e ilk maçta 3-0 yenilse de ikinci maçtaki performansıyla umutlarını son dakikalara kadar taşıdı ancak maçı 3-2 kazanmasına rağmen kupadan elendi. Ligde ise liderliği hiç bırakmayan takım şampiyonluğu bir kez daha kolay bir şekilde etti. Terim, Galatasaray ile 6. lig şampiyonluğunu kazandı ve Süper Lig'de en çok şampiyon olan teknik direktör unvanını geliştirdi.

2013-14 sezonuna kadroda büyük değişikliklere gitmeden başlayan takım sezon öncesinde Emirates Cup'ı kazanarak yurtdışındaki prestijini arttırdı ve sezona da yine Fenerbahçe'yi mağlup ederek bir kez daha Süper Kupa'yı kazanarak başladı. Ağustos ayında TFF'den gelen teklife olumlu yanıt vererek bu süreçte hem Galatasaray hem de Türkiye millî futbol takımını çalıştıracak biçimde sözleşme imzaladı.[11][12] Bu durum Ünal Aysal ve Fatih Terim arasındaki ipleri gerdi. Terim, sezona Galatasaray'da lig galibiyeti ile başlasa da sonraki üç maç arka arkaya beraberlikler aldı. Ayrıca UEFA Şampiyonlar Ligi grupları ilk maçında Real Madrid'e evinde 1-6 mağlup oldu. 22 Eylül 2013'te saha içi çıkan olaylar sonucu Beşiktaş'ı 3-0 mağlup etse de yönetimle arasındaki sorunlar sona ermedi. Eylül ayı içinde Galatasaray yönetim kurulu Fatih Terim ile 2 yıllık sözleşme uzatma kararı aldı.[13][14] Fatih Terim ise bu teklifi kabul etmedi ve 24 Eylül 2013 günü Galatasaray SK Başkanı Ünal Aysal bu durumu gözden geçireceklerini ifade etti. 24 Eylül 2013 akşamı ise Galatasaray Yönetim Kurulu'nun yaptığı toplantı sonucunda oy birliği ile görevine son verildi.[15] Terim'in yerine, Fiorentina'da da onun yerine dolduran Roberto Mancini getirildi.

Türkiye ve 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha önce millî takım ile birçok başarı kazanmış olan Fatih Terim, Ağustos ayında Abdullah Avcı'nın görevinden ayrılmasından sonra TFF'den teklif aldı ve 2013-14 sezonunda millî takımın oynayacağı 4 FIFA Dünya Kupası eleme maçı için takımın başına getirildi. Fatih Terim, millî takımla ilk maçına ise Andorra karşısında çıktı. Bu maçta 5-0 galip gelen Türkiye,[16] bir sonraki maçta da Romanya ile karşılaştı. Romanya maçında da Burak Yılmaz ve Mevlüt Erdinç'in attığı gollerle 2-0 galip gelen Türkiye, ardından Estonya ile Tallin'de Umut Bulut ve Burak Yılmaz'ın golleriyle 2-0 net sonuçla kazanarak gruptan çıkmak için şansını sürdürürken Fatih Terim, 3 maçta 3 galibiyet alarak büyük başarı elde etti. Ancak son maç Hollanda'ya 2-0 yenilerek FIFA Dünya Kupası vizesi alamadılar.

Terim, 2016 yılında hazırlık maçında takımının başındayken.

Terim, Galatasaray'la yollarını ayırdıktan sonra millî takım ile yoluna devam etme kararı aldı ve katılan takım sayısının arttırıldığı 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde Türkiye'nin başında yer aldı. Grup maçlarına çok kötü başlayan Türkiye, 6 Eylül 2015 tarihinde Hollanda'yı evinde 3-0 yenerek tekrar gruptan çıkma şansı yakaladı. 10 Ekim 2015 tarihinde deplasmanda Çek Cumhuriyeti'ni 2-0 ile geçen Türkiye, 3 gün sonra İzlanda ile oynanan maçta 89. dakikada Selçuk İnan'ın attığı frikik golü ile maçı 1-0 kazanıp grubu üçüncü bitirdi. Grubun diğer bir maçında Kazakistan, Letonya'yı 1-0 yenince de Türkiye en iyi üçüncü olarak Euro 2016'ya doğrudan gitme hakkı kazandı. Turnuvada Türkiye ilk iki maçta Hırvatistan'a 0-1, İspanya'ya ise 0-3 yenilerek kötü bir başlangıç yaptı ve gösterilen performans tribünlerden tepki çekti. Türkiye son maçında Çek Cumhuriyeti'ni 2-0 yense de bu sefer en iyi üçüncüler arasına giremedi ve gruptan çıkamadı. Bu başarısız turnuvadan sonra TFF yola Terim ile devam etme kararı alırken Fatih Terim ise takımda ciddi değişikliklere gitti ve başta kaptan Arda Turan olmak üzere Selçuk İnan, Burak Yılmaz, Gökhan Gönül ve Caner Erkin gibi tecrübeli isimleri takımdan kesti[17]. Özellikle Terim ve Turan arasındaki anlaşmazsızlık medyada büyük yer aldı. Terim, daha sonra bu oyuncuları millî takıma tekrar alma kararı aldı. 2018 FIFA Dünya Kupası elemelerine de iyi başlamayan takım daha sonra Kosovo ve Finlandiya galibiyetleri ile şansını sürdürdü. Bu dönemde Terim kaptan Arda Turan'ı bu sefer gazeteci Bilal Meşe'ye yaptığı fiziksel saldırı nedeniyle kadro dışı bıraktı. Terim-Turan tartışmasının manşetleri süslendiği bu dönemde Alaçatı'da bir mekan basma olayına adı karışan Fatih Terim[18], kendisine yönelen eleştirilerin artması nedeniyle 26 Temmuz 2017'de millî takım yöneticileri ile görüşerek görevden ayrıldı. Daha sonra Twitter üzerinden yaptığı açıklamada kovulduğunu iddia eden Terim, bir yıllık maaşı olan 3.5 milyon euro tazminat kazandı[19]. Bu tazminatın tamamını Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağışladı.[20]

Galatasaray'a üçüncü dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

22 Aralık 2017 tarihinde Galatasaray başkanı Dursun Özbek ile bir araya gelerek Florya Metin Oktay tesislerinde 1,5 yıllık imzayı attı.[21][22] Özellikle 21 Aralık 2017 saat 23:00'da Twitter üzerinden yaptığı ''Nerede Kalmıştık'' paylaşımı Türkiye Twitter tarihinin etkileşim rekoru kırdı.[23] Galatasaray'ın başına dördüncü kez göreve geçtiği 2017-2018 sezonunda Galatasaray'ın 21., kariyerinin 7. lig şampiyonluğunu, 2018-2019 sezonunda da Galatasaray'ın 22., kariyerinin 8. lig şampiyonluğunu kazandı. 25 Mayıs 2019 tarihinde Türk Telekom Stadyumu'nda yapılan Süper Lig şampiyonluk kupa töreninde yaklaşık 50 bin Galatasaray taraftarının önünde 2 yıllık yeni sözleşme imzaladı.[24]

İstatistikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kulüp istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Tüm maçları ve gollerini içerir. Asistleri arşivlerde yer almadığı içermez.[25]
Profesyonel Kariyeri Ulusal Lig Kupa Lig Kupası Süper Kupa Uluslararası Lig Diğer1 Toplam
Sezon Kulüp Lig kademesi Maç Gol Ass. Maç Gol Ass. Maç Gol Ass. Maç Gol Ass. Maç Gol Ass. Maç Gol Ass. Maç Gol Ass.
Türkiye Türkiye Lig Türkiye Kupası Lig Kupası Süper Kupa UEFA Diğer Toplam
1969-70 Adana Demirspor 1. Lig 4 - - - - - - - - - - - - - - - 4 - -
1970-71 5 - - - - - - - - - - - - - - - 5 - -
1971-72 22 1 - - - - - - - - - - - - - - 22 1 -
1972-73 24 9 - 2 - - - - - - - - - - - - 24 9 -
1973-74 Süper Lig 28 2 - 4 2 - - - - - - - - - - - 32 4 -
Toplam 83 12 - 6 2 - - - - - - - - - - - - - 89 12 -
1974-75 Galatasaray Süper Lig 30 2 - 6 1 - - - - - - - - 5 1 - 41 4 -
1975-76 30 3 - 8 1 - - 1 - - 4 - - 3 1 - 46 5 -
1976-77 29 2 - 2 - - - - - - 4 - - - - - 35 2 -
1977-78 29 2 - 5 - - - - - - - - - 2 - - 36 2 -
1978-79 27 2 - 2 2 - - - - - 2 1 - 3 1 - 34 6 -
1979-80 30 2 - 10 - - - - - - 2 - - 2 - - 44 2 -
1980-81 27 2 - 6 - - - - - - - - - 1 - - 34 2 -
1981-82 28 - - 9 1 - - 1 - - - - - 4 - - 42 1 -
1982-83 29 1 - 5 - - - - - - 4 - - 4 1 - 42 2 -
1983-84 28 - - 5 - - - - - - - - - 5 - - 38 - -
1984-85 30 - - 8 3 - - 1 - - - - - 2 - - 41 3 -
Toplam 317 16 - 66 8 - - - - 3 - - 16 1 - 31 4 - 431 29 -
Kariyer toplam 400 28 - 72 10 - - - - 3 - - 16 1 - 31 4 - 522 41 -

1Diğer müsabakaları içerir; UEFA Süper Kupası, FIFA Kulüpler Dünya Kupası, Başbakanlık Kupası, Türkiye Spor Yazarları Derneği Kupası, Donanma Kupası [26]

Millî takım istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

No Tarih Millî takım Maç Gol Ass.
1. 1971  Türkiye U-19 7 - -
2. 1973-1975  Türkiye U-21 10 - -
3. 1975  Türkiye - - -
1976 3 - -
1977 3 - -
1978 5 - -
1979 - - -
1980 6 - -
1981 - - -
1982 6 1 -
1983 - - -
1984 8 1 -
A Millî Toplam 31 2 -
Alt Toplam 48 2 -

Millî takım golleri[değiştir | kaynağı değiştir]

NOT: Ev sahibi olarak Türkiye baz alınmıştır.

Teknik direktörlük istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Tüm maçları içerir.[29]
Takım Başlangıç Bitiş Başarı
O G B M Başarı %
Ankaragücü 1987 1989 &0000000000000082.00000082 &0000000000000034.00000034 &0000000000000023.00000023 &0000000000000025.00000025 &0000000000000041.46000041,46
Göztepe 1989 1990 &0000000000000032.00000032 &0000000000000018.00000018 &0000000000000009.0000009 &0000000000000005.0000005 &0000000000000056.25000056,25
Türkiye U-21 1990 1993 &0000000000000025.00000025 &0000000000000013.00000013 &0000000000000004.0000004 &0000000000000008.0000008 &0000000000000052.00000052,00
Türkiye 1993 1996 &0000000000000034.00000034 &0000000000000017.00000017 &0000000000000008.0000008 &0000000000000009.0000009 &0000000000000050.00000050,00
Galatasaray 1996 2000 &0000000000000203.000000203 &0000000000000130.000000130 &0000000000000046.00000046 &0000000000000027.00000027 &0000000000000064.04000064,04
Fiorentina 2000 2001 &0000000000000023.00000023 &0000000000000010.00000010 &0000000000000009.0000009 &0000000000000004.0000004 &0000000000000043.48000043,48
Milan 2001 2001 &0000000000000013.00000013 &0000000000000008.0000008 &0000000000000003.0000003 &0000000000000002.0000002 &0000000000000061.54000061,54
Galatasaray 2002 2004 &0000000000000083.00000083 &0000000000000043.00000043 &0000000000000016.00000016 &0000000000000024.00000024 &0000000000000051.81000051,81
Türkiye 2005 2009 &0000000000000058.00000058 &0000000000000026.00000026 &0000000000000018.00000018 &0000000000000014.00000014 &0000000000000044.83000044,83
Galatasaray 2011 2013 &0000000000000096.00000096 &0000000000000057.00000057 &0000000000000024.00000024 &0000000000000015.00000015 &0000000000000059.38000059,38
Türkiye 2013 2017 &0000000000000044.00000044 &0000000000000027.00000027 &0000000000000008.0000008 &0000000000000009.0000009 &0000000000000061.36000061,36
Galatasaray 2017 &0000000000000065.00000065 &0000000000000037.00000037 &0000000000000014.00000014 &0000000000000014.00000014 &0000000000000056.92000056,92
Toplam &0000000000000733.000000733 &0000000000000402.000000402 &0000000000000180.000000180 &0000000000000151.000000151 &0000000000000054.84000054,84

Başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyuncu olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Galatasaray (4 Kupa)

Teknik direktör olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

U-21 Türkiye (1 Kupa)
Galatasaray (20 Kupa)

Bireysel Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalya'da, Devlet Nişanı (italyanca: Ordine della Stella della Solidarieta Italiana) ile Commendatore unvanı alan ilk Türk teknik direktör.[30][31]

İtalya Cumhuriyeti Kumandan Nişanı
— 25 Nisan 2007[32][33]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Fatih Terim 50 yaşında". Hurriyet. 28 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2011. 
  2. ^ "Fatih Terim". Türkiye Futbol Federasyonu. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. 
  3. ^ http://www.hurriyet.com.tr/terim-heyecanli-ve-gururluyum-39249810
  4. ^ http://www.hurriyet.com.tr/terimli-milandan-muhtesem-acilis-38250784
  5. ^ http://www.hurriyet.com.tr/terimin-uzerinde-ancelotti-golgesi-38262248
  6. ^ http://www.hurriyet.com.tr/3-yildizin-bilinmeyen-oykusu-38375169
  7. ^ "Fatih Terim'in kariyerindeki en kötü 5 an". GOAL.com. 14 Ekim 2009. Erişim tarihi: 5 Ekim 2012. 
  8. ^ Terim, basın toplantısı düzenledi
  9. ^ Fatih Terim resmi olarak tekrar Galatasaray'da
  10. ^ Fatih Terim UEFA Elit Teknik Direktörler Forumu’na Katıldı
  11. ^ Terim'in imza töreni 20:30'da
  12. ^ "millî takımda Terim dönemi". 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2013. 
  13. ^ "Fatih Terim'in Sözleşmesinin Uzatılması Kararı Alındı". 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. 
  14. ^ Terim ile 2 yıl daha
  15. ^ "Kamuoyuna Duyuru". 24 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. 
  16. ^ Türkiye - Andorra: 5-0
  17. ^ http://t24.com.tr/haber/terim-a-milli-takima-nester-vurdu-arda-selcuk-gokhan-caner-ve-burak-kadroya-alinmadi,357053
  18. ^ http://www.birgun.net/haber-detay/fatih-terim-e-milli-takimi-biraktiran-olay-171755.html
  19. ^ http://www.fanatik.com.tr/2017/08/03/iste-fatih-terim-in-tazminat-gercegi-1310882
  20. ^ http://www.ntv.com.tr/spor/fatih-terim-tazminatini-bagisladi,O4gXd85MEEWpRCXyNP8VRA
  21. ^ http://www.kap.org.tr/tr/Bildirim/646681
  22. ^ "Fatih Terim Galatasaray'da". 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2017. 
  23. ^ http://ajansspor.com/haber/fatih-terimden-rekor-kiran-tweet-nerede-kalmistik-206444#3
  24. ^ http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=219&antId=1063339
  25. ^ mackolik.com. "Mackolik İstatistikler". 
  26. ^ mackolik.com. "Fatih Terim İstatistik". 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014. 
  27. ^ mackolik.com. "Türkiye-İzlanda Maç detayı". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014. 
  28. ^ mackolik.com. "Türkiye-Kuzey İrlanda Maç detayı". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014. 
  29. ^ milliyet.com.tr. "TERİM KOVULDU". 8 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2001. 
  30. ^ Terim: Da 'Imperatore' a commendatore da Napolitano (İtalyanca)
  31. ^ "Fatih Terim'e büyük onur". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2010. 
  32. ^ "Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana". İtalya Cumhurbaşkanlığı Resmi Sitesi. 25 Nisan 2007. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. (İtalyanca)
  33. ^ Terim'e İtalya devlet nişanı

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • TFF.org'da Fatih Terim
  • TFF.org'da Fatih Terim
  • Goal.com Profili (Türkçe)
  • Galatasaray Resmi Sitesi >> Galatasaray Tarihi >> Unutulmayanlar >> Fatih Terim (1953- )
  • Terim Sadece Terim Değildir
  • Transfermarkt.com.tr'de Fatih Terim
  • Transfermarkt.com.tr'de antrenör Fatih Terim
  • Al Jazeera Türk - Portre: Fatih Terim
Sportif görevi
Önce gelen:
Türkiye Gökmen Özdenak
Galatasaray kaptanı
1980-1984
Sonra gelen:
Türkiye Cüneyt Tanman
Önce gelen:
Önce gelen yoktur.
 Türkiye kaptanı
1980-1984
Sonra gelen:
Sonra gelen yoktur.