Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci

Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Türkiye'nin AB adaylığı başvurusu
Durum Müzakereci
Açılan başlıklar 16[1]
Kapanan başlıklar 1[1]
Website ab.gov.tr
AB Türkiye
SAGP GSYİH (milyar $) 15.247.000 1.028.897
Yüzölçümü (km²) 4,324,782 783.562
Nüfus 499,794,855 80.367.281
Şu madde dizisinin bir parçasıdır:
Türkiye
devlet yapısı

Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci, 1963 yılında Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklık anlaşması imzalamasıyla başlayan ve 1987 yılında tam üyeliğe başvurmasıyla ivme kazanan süreçtir. 1999 yılında AB üyeleri tarafından aday olarak kabul edilen Türkiye, 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başladı.

Türkiye ile Avrupa Birliği'nin ilişkileri 31 Temmuz 1959'da Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yaptığı ortaklık başvurusu ile başlar. AET Bakanlar Konseyi'nin başvuruyu kabul etmesi sonrasında 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara Anlaşması imzalanmıştır. Ankara Anlaşması ortaklık yaratan bir anlaşmadır. Bunu 1970 yılında imzalanan Katma Protokol izlemiştir. Türkiye'nin, sonradan Topluluk üyesi olan birçok ülkeden daha önce Topluluk ile ilişkilerini başlatmış olan bu iki önemli belge, o tarihlerden sonra ve 17 Aralık 2004 tarihli Avrupa Konseyi Sonuç Bildirgesi sonrasında hâlen devam etmekte olan süreçte Türkiye–AB ilişkilerinin hukuki dayanaklarındandır.[2]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği 25 Mart 1957 tarihinde imzalanan Roma Antlaşması'yla Avrupa Ekonomik Topluluğu adı altında doğdu. Türkiye 1959 yılında bu topluluğun bir parçası olmak için başvuruda bulundu. 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Ankara Antlaşması Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bir ortaklık çatısı oluşturdu[3]. Bu antlaşma 12 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe girdi. 12 Eylül 1980 Darbesi AET ile Türkiye arasındaki ilişkilerin dondurulmasına yol açtı. 1983 yılında çok partili seçimlerin yapılması üzerine Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki ilişkiler yeniden canlandı. 14 Nisan 1987 tarihinde Türkiye resmen tam üyelik başvurusunda bulundu. Avrupa Birliği'yle bütünleşmenin ilk aşaması olarak Türkiye 1 Ocak 1996 tarihinde Avrupa Birliği Gümrük Birliği'ne girdi.[4]

2000'li yıllarda Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılma sürecinde bir hızlanma gözlendi. 17 Aralık 2004 tarihinde Avrupa Birliği ülkeleri Türkiye'nin katılma müzakerelerinin 3 Ekim 2005 tarihinde başlamasına karar verdiler. Başlayacak müzakerelerin ne kadar sürede tamamlanacağı konusunda kesin bir karar verilmedi. 2007 yılında, Türkiye 2013 yılına kadar AB hukukuna uymayı hedeflediklerini belirtti ancak Brüksel, üyelik için son tarih olarak bunu reddetti. 2006 yılında Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, üyelik sürecinin en az 2021 yılına kadar süreceğini belirtti.

31 Ekim 2012'de dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya'ya bir ziyarette bulunarak 2023'te Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluş yıl dönümünde Avrupa Birliği'ne üyeliğini beklediğini açıkça belirtmiştir.

İlişkilerde ortaya çıkan sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomik sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin 2000'li yıllarda başardığı büyüme hızı Avrupa Birliği ortalamasının çok üstünde olmasına rağmen, bütçe açığı, dış borç ve işsizlik oranları açısından Türkiye hala AB ortalamasının çok altında kalmaktadır. Bazı AB üyeleri bu yüzden Türkiye'nin henüz AB'ye katılmaya hazır olmadığı görüşündedirler. Ayrıca Türkiye'deki yüksek nüfus artış oranı da bazı AB ülkeleri tarafından sorun olarak görülmektedir. Bu nüfus artış hızıyla AB'ye katıldığı takdirde Türkiye 2020 yılında Almanya'yı geçerek Avrupa Birliği'nin en büyük üyesi olacak ve Avrupa Parlamentosu'nda en fazla üyeye sahip olacaktır. [kaynak belirtilmeli]

Türkiye'nin dış ilişkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin bazı komşu ülkelerle arasındaki ilişkiler sık sık Avrupa Birliği'yle olan ilişkilerinde gündeme gelmektedir. Bu ilişkilerin başında Kıbrıs Sorunu, Türkiye-Yunanistan ilişkileri ve Türkiye-Ermenistan ilişkileri gelmektedir.

Diğer Sebepler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı Avrupa Birliği üyeleri Türkiye'nin coğrafi konumunun, kültürel ve tarihsel kimliğinin Avrupa Birliği'ne uygun düşmediğini öne sürmüşlerdir. Avrupa Birliği'nin şu anki üyelerinin hepsi nüfuslarının çoğunluğu Hıristiyan olan ülkelerdir. Avrupa Birliği'ne katılması halinde Türkiye, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ilk Avrupa Birliği üyesi olacaktır. AB'de buna karşı olarak sürülen görüş ise AB'nin bir Hristiyan kulübü olarak ortaya çıkmasının yanlış olduğu görüşüdür. 28 Nisan 2009'da nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Arnavutluk da Avrupa Birliği'ne başvurmuştur.

Türkiye'nin coğrafi konum olarak Avrupa'da bulunmadığı görüşü de zaman zaman ortaya atılmıştır. Gerçekten de Türkiye büyük ölçüde Asya kıtasında yer almaktadır. Bazı AB üyeleri Türkiye'nin AB'ye katılması halinde Fas gibi Avrupa'nın uç köşelerinde yer alan bazı ülkelerin de AB'ye katılmak isteyebileceğini ileri sürmüşlerdir. Zaten Fas 20 Temmuz 1987'de AB'nin önceli Avrupa Ekonomik Topluluğu'na başvurmuş; ancak başvurusu Avrupalı olmadığı için reddedilmiştir. Türkiye'nin tartışmasız bir biçimde Avrupa'da yer alan bölümünün dahi birçok AB üyelerinin toplam yüzölçümlerinden daha büyük olması, Türkiye'nin Avrupa'yla yüzyıllardır süregelen tarihsel ilişkilerinin bulunması bu görüşlere karşı olarak ileri sürülmektedir. Ayrıca tamamen Asya'da bulunan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin 2004'te AB'ye katılmasıyla bu görüş tamamen güncelliğini yitirmiştir.

Vize muafiyeti süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

29 Eylül 2011 tarihinde AB İçişleri Komiseri Cecilia Malmström, Türk vatandaşlarına yönelik vize şartının kaldırılacağını belirtti.[5] Serbest vize rejimi birkaç aşamada başlatılacaktır. İlk değişiklikler, vize talebinde istenilen evrakların azaltılması, daha çok girişli vize verilmesi ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerde uzun dönem kalma dönemlerini içerecek 2011 yılının sonbaharında içinde bekleniyordu. 2012 yılı Haziran ayında, AB vize muafiyeti konusunda Türkiye ile müzakerelerin başlangıcından yetkili olan AB Bakanı Egemen Bağış, vize muafiyeti işlemlerinin 3-4 yıl sürmesinin beklendiğini belirtti.[6]

Aralık 2013 yılında Avrupa Birliği ile geri kabul anlaşması imzaladıktan sonra, AB "vizesiz rejim yönünde yol haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize serbestleştirme diyaloğu başlatıldı.[7] Anlaşmada belirli koşullar sağlandığı takdirde bir yıl içinde Türk vatandaşları için vizelerin kaldırılması konusunda Kasım 2015 yılında ulaşılmıştır.[8]

18 Mart 2016'da, AB'ye girmek için mültecilerin engellemeyi amaçlayan AB, Türkiye ile göç anlaştı. Bu anlaşma çerçevesinde Türkiye, Yunanistan'a girmeye çalışan göçmenleri geri alacak ve AB, Türkiye'deki mültecileride almayı kabul etti. Karşılığında, AB Türkiye'ye altı milyar avro verecek ve Türkiye'ye sürdüğü 72 şartı yerine getirmesi durumunda, Haziran 2016 sonuna kadar Türk vatandaşları için vizesiz seyahat vermeyi kabul etti.[9]

19 Nisan 2016 tarihinde, Jean-Claude Juncker Türkiye'nin Schengen Bölgesine vizesiz giriş, kazanması için kalan kriterleri karşılaması gerektiğini söyledi. Avrupa Komisyonu Mayıs 2016 yılında resmî olarak, Türkiye'ye vizesiz seyahat verilmesini önerdi.[10]

Mayıs 2016 yılında 72'den 65 kriter karşılandı. 19 Nisan 2016'da, Jean-Claude Juncker Türkiye Schengen bölgesine vizesiz girişi kazanmak için kalan kriterleri karşılaması gerektiğini söyledi. Ama Türk başbakanı Ahmet Davutoğlu, AB'nin Haziran 2016'da Türk vatandaşlarına vize muafiyeti vermezse, Türkiye'nin AB ile göçmen anlaşmasına destek vermeyeceğini savundu.[11] Mayıs 2016 yılında, Avrupa Komisyonu Türkiye ile vize muafiyeti için gerekli 72 kriterlerin çoğunu görüştüğünü söyledi ve 30 Haziran 2016 Schengen Alanı içinde Türk vatandaşlarının vizesiz seyahati için oylaması konusunda AB'yi yasama kurumlarına davet etti. Avrupa Parlamentosunun Türkiye'nin son beş kriterleri yerine getirmesi için vize muafiyetini onaylaması gerekiyor.[12] Türkiye tarafından yerine getirilmesi için kalan beş kriter şunlardır:

  • Türkiye, AB tavsiyeleri doğrultusunda, yolsuzluğun önlenmesi için tedbirlere geçmelidir.
  • Türkiye AB standartlarına uygun Kişisel verilerin korunmasına ilişkin ulusal mevzuatın uyumlaştırılması gerekmektedir.
  • Türkiye Europol ile bir anlaşma yapması gerekiyor.
  • Türkiye cezai konularda bütün AB üyeleri ile çalışması gerekiyor.
  • Türkiye'nin Avrupa standartlarıyla uyumlu olan terör yasalarını yerine getirmesi gerekmektedir.

Müzakere süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye, Avrupa Birliğine tam üyelik için müzakerelere 2005 yılında başladı. Tüm başlıklarda tarama süreci tamamlandı. 30 Haziran 2016 tarihi itibarıyla 33 fasıl başlığından 16'sı açıldı, 1 fasıl kapatıldı. 15 başlıkta ise müzakereler devam ediyor.[1] AB Komisyonun tavsiyesi ile 8 başlıkta ise müzakereler kısmen askıya alındı.[13]

Müktesebat başlıkları Avrupa Komisyonu'nun başlangıç değerlendirmesi Mevcut Durum[14][15][16] Taramanın başlangıcı Taramanın tamamlanışı Başlığın donduruluşu Başlığın tekrar açılışı Başlığın açılışı Başlığın kapanışı
1. Malların Serbest Dolaşımı[17] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 16 Ocak 2006 24 Şubat 2006 11 Aralık 2006
2. İşçilerin Serbest Dolaşımı[18] Benimsenmesi çok zor Kaydadeğer çaba gerekli 19 Temmuz 2006 11 Eylül 2006 8 Aralık 2009
3. İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi[19] Benimsenmesi çok zor Kaydadeğer Çaba Gerekli 21 Kasım 2005 20 Aralık 2005 11 Aralık 2006
4. Sermayenin Serbest Dolaşımı[20] Hayli Çaba Gerekli Hayli Çaba Gerekli 25 Kasım 2005 22 Aralık 2005 19 Aralık 2008
5. Kamu Alımları[21] Müktesebat ile tamamen uyumsuz Hayli Çaba Gerekli 7 Kasım 2005 28 Kasım 2005
6. Şirketler Hukuku[22] Kaydadeğer çaba gerekli Başlık Tamamlandı 21 Haziran 2006 20 Temmuz 2006 17 Haziran 2008
7. Fikri Mülkiyet Hukuku[23] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 6 Şubat 2006 3 Mart 2006 17 Haziran 2008
8. Rekabet Politikası[24] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 8 Kasım 2005 2 Aralık 2005
9. Mali Hizmetler[25] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 29 Mart 2006 3 Mayıs 2006 11 Aralık 2006
10. Bilgi Toplumu ve Medya[26] Hayli Çaba Gerekli Hayli Çaba Gerekli 12 Haziran 2006 14 Temmuz 2006 19 Aralık 2008
11. Tarım ve Kırsal Kalkınma[27] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 5 Aralık 2005 26 Ocak 2006 11 Aralık 2006
12. Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı[28] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 9 Mart 2006 28 Nisan 2006 30 Haziran 2010
13. Balıkçılık[29] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 24 Şubat 2006 31 Mart 2006 11 Aralık 2006
14. Taşımacılık Politikası[30] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 26 Haziran 2006 28 Eylül 2006 11 Aralık 2006
15. Enerji[31] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 15 Mayıs 2006 16 Haziran 2006 8 Aralık 2009
16. Vergilendirme[32] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 6 Haziran 2006 12 Temmuz 2006 30 Haziran 2009
17. Ekonomik ve Parasal Politika[33] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 16 Şubat 2006 23 Mart 2006 25 Haziran 2007[34] 14 Aralık 2015
18. İstatistik[35] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 19 Haziran 2006 18 Temmuz 2006 25 Haziran 2007
19. Sosyal Politika ve İstihdam[36] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 8 Şubat 2006 22 Mart 2006
20. İşletmeler ve Sanayi Politikası[37] Sorun beklenmiyor Başlık Tamamlandı 27 Mart 2006 5 Mayıs 2006 29 Mart 2007
21. Trans-Avrupa Şebekeleri[38] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 30 Haziran 2006 29 Eylül 2006 19 Aralık 2007
22. Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu[39] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 11 Eylül 2006 10 Ekim 2006 25 Haziran 2007 12 Şubat 2013 5 Kasım 2013
23. Yargı ve Temel Haklar[40] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 7 Eylül 2006 13 Ekim 2006 8 Aralık 2009
24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik[41] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 23 Ocak 2006 15 Şubat 2006 8 Aralık 2009
25. Bilim ve Araştırma[42] Sorun beklenmiyor Başlık tamamlandı 20 Ekim 2005 14 Kasım 2005 12 Haziran 2006 12 Haziran 2006
26. Eğitim ve Kültür[43] Hayli Çaba Gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 26 Ekim 2005 16 Kasım 2005 8 Aralık 2009
27. Çevre[44] Müktesebat ile tamamen uyumsuz Kaydadeğer çaba gerekli 3 Nisan 2006 2 Haziran 2006 21 Aralık 2009[45]
28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması[46] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 8 Haziran 2006 11 Temmuz 2006 19 Aralık 2007
29. Gümrük Birliği[47] Sorun beklenmiyor Genellikle müktesebat ile uyumlu 31 Ocak 2006 14 Mart 2006 11 Aralık 2006
30. Dış İlişkiler[48] Sorun beklenmiyor Genellikle müktesebat ile uyumlu 10 Temmuz 2006 13 Eylül 2006 11 Aralık 2006
31. Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları[49] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 14 Eylül 2006 6 Ekim 2006 8 Aralık 2009
32. Mali Kontrol[50] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 18 Mayıs 2006 30 Haziran 2006 26 Temmuz 2007
33. Mali ve Bütçesel Hükümler[51] Sorun beklenmiyor Hayli Çaba Gerekli 6 Eylül 2006 4 Ekim 2006 25 Haziran 2007
34. Kurumlar
35. Diğer Konular
İlerleme 33 (33) (33) (33) 17 (33) 1 (17) 14 (35) 1 (35)[52]

Türkiye Bağımsız Komisyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin seçkin Avrupa Birliği üyeliğinin getirdiği zorlukları ve fırsatları incelemek üzere bir grup Avrupalı politika yapıcı tarafından oluşturulan bir komisyondur.[53] Komisyon, eski devlet ve hükümet başkanları, dışişleri bakanları ve Avrupalı komisyoncular ile daha önce kamu görevinde yüksek mevkilerde bulunan diğer Avrupalılardan oluşur.

Üyeleri

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "AB ile yeni fasıl açıldı". Anadolu Ajansı. 30 Haziran 2016. Erişim tarihi: 30 Haziran 2016. 
  2. ^ "Müzakere sürecinde mevcut durum". 1 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  3. ^ "Turkey and EU". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2007. 
  4. ^ "Turkey's EU accession". 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2007. 
  5. ^ EU prepares road map to remove visa for Turks[ölü/kırık bağlantı] Hürriyet Daily News and Economic Review (29 Eylül 2011)
  6. ^ "Visa exemption in 3–4 years, says EU minister". Anadolu Ajansı. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2012. 
  7. ^ "Cecilia Malmström signs the Readmission Agreement and launches the Visa Liberalisation Dialogue with Turkey". European Commission. 6 Kasım 2013. 9 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014. 
  8. ^ "Declaring 'new beginning,' EU and Turkey seal migrant deal". Reuters. 30 Kasım 2015. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2015. 
  9. ^ E.U. strikes deal to return new migrants to Turkey 6 Mayıs 2016[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. A. Faiola and G. Witte, The Washington Post, 18 Mar 2016
  10. ^ "European Commission opens way for decision by June on visa-free travel for citizens of Turkey". European Commission. 4 Mayıs 2016. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016. 
  11. ^ European Commission’s Jean-Claude Juncker Says Criteria For Turkey’s Visa Waiver Will Not Be ‘Watered Down’ 31 Mayıs 2016[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. S. Shankar, International Business Times, 19 April 2016
  12. ^ "EU commission backs Turkish citizens' visa-free travel". Aljazeera. 4 Mayıs 2016. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016. 
  13. ^ Komisyon’dan ‘kısmen askıya alınsın’ tavsiyesi
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  17. ^ AB Bakanlığı, Malların Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  18. ^ AB Bakanlığı, İşçilerin Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  19. ^ AB Bakanlığı, İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  20. ^ AB Bakanlığı, Sermayenin Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  21. ^ AB Bakanlığı, Kamu Alımları, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  22. ^ AB Bakanlığı, Şirketler Hukuku, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  23. ^ Mülkiyet Hukuku, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  24. ^ AB Bakanlığı, Rekabet Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  25. ^ AB Bakanlığı, Mali Meseleler, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  26. ^ AB Bakanlığı, Bilgi Toplumu ve Medya, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  27. ^ AB Bakanlığı, Tarım ve Kırsal Kalkınma, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  28. ^ AB Bakanlığı, Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ AB Bakanlığı, Balıkçılık, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  30. ^ AB Bakanlığı, Taşımacılık Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  31. ^ AB Bakanlığı, Enerji, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  32. ^ AB Bakanlığı, Vergilendirme, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  33. ^ AB Bakanlığı, Ekonomik ve Parasal Politika, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  34. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  35. ^ AB Bakanlığı, İstatistik, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  36. ^ AB Bakanlığı, Sosyal Politika ve İstihdam, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  37. ^ AB Bakanlığı, İşletmeler ve Sanayi Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  38. ^ AB Bakanlığı, Trans-Avrupa Şebekeleri, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  39. ^ AB Bakanlığı, Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  40. ^ AB Bakanlığı, Yargı ve Temel Haklar, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  41. ^ AB Bakanlığı, Adalet, Özgürlük ve Güvenlik, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  42. ^ AB Bakanlığı, Bilim ve Araştırma, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  43. ^ AB Bakanlığı, Eğitim ve Kültür, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  44. ^ AB Bakanlığı, Çevre, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  45. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  46. ^ AB Bakanlığı, Tüketicinin ve Sağlığının Korunması, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  47. ^ AB Bakanlığı, Gümrük Birliği, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  48. ^ AB Bakanlığı, Dış Politikalar, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  49. ^ AB Bakanlığı, Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  50. ^ AB Bakanlığı, Mali Kontrol, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  51. ^ AB Bakanlığı, Mali ve Bütçesel Hükümler, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  52. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  53. ^ http://www.independentcommissiononturkey.org

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Republic of Turkey Secretariat General for EU Affairs (İngilizce)
  • Myths and Facts about Enlargement, Avrupa Komisyonu. (İngilizce)
  • Turkey: key documents, Avrupa Komisyonu. (İngilizce)