Türkiye'de Hristiyanlık
|
| |
| Diller | |
|---|---|
| Yunanca, Koini Yunancası, Türkçe, Ermenice, Süryanice, Arapça, İngilizce | |
| Din | |
| Hristiyanlık (Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Oryantal Ortodoksluk, Antakya Rum Ortodoks Patrikhanesi, Süryani Ortodoks Kilisesi, Protestanlık) |
Türkiye'de din  |
|---|
| Türkiye'de laiklik |
|
Küçük dinler
|
| Türkiye'de dinsizlik |
Hristiyanlığın, Pavlus'un, Aziz Timotheos'un, Nikolaos'un, Polikarp'ın ve daha birçok kişinin olduğu çok sayıda Hristiyan havari ve azizlerin doğduğu yer olan Anadolu'da ve bir kısmı Türkiye sınırlarında kalan Ermeni Yaylası'nda uzun bir geçmişi vardır.
Türkiye'de Hristiyanların oranı 1914'te %20 iken 1927'de %5,5'e geriledi ve bugün %0,2[1] ile %2 arasında değişmektedir. Bunun nedeni, I. Dünya Savaşı sırasında Süryani ve Ermenilerin zorunlu göçleri ve bu topluluklara karşı işlenen şiddet olayları, Yunanistan ile Türkiye arasındaki nüfus mübadelesi[2] ve Hristiyanların göç etmesi gibi ülkenin demografik yapısında önemli ölçüde değişikliğe yol açan olaylardan kaynaklanıyordu.
Bugün, yaklaşık 80.000 Oryantal Ortodoks,[3] 35.000 Katolik,[4] 18.000 Antakya Rum Ortodoks,[5] 5.000 Rum Ortodoks[3] ve 8.000 Protestan, çoğunlukla etnik Türk olmak üzere, Türkiye'nin nüfusunun %0,2'sinden azını temsil eden 160.000'den fazla kişinin oluşturduğu farklı Hristiyan mezhepler bulunmaktadır. Ayrıca Rum Ortodoks veya Süryani Ortodoks Kilisesi'ni takip eden küçük bir etnik Ortodoks-Hristiyan Türk (çoğunlukla İstanbul'da veya İzmir'de yaşayan) grup vardır. Çoğu kez etnik Rumlarla karıştırılırlar. Bazılarının aslında bir Rum geçmişi olmasına rağmen, bu nüfus içinde tarihte İslam'a hiç girmemiş etnik Türkler vardır.[6] Hâlen Türkiye'de ibadete açık olan 236 kilise bulunur.[7] Doğu Ortodoks Kilisesi'nin merkezi 4. yüzyıldan beri İstanbul olmuştur.[8][9]
Türkiye'deki kiliselerin durumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Anglikan kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kilise adı | Resim | Durum |
|---|---|---|
| Kırım Kilisesi, İstanbul | Aktif | |
| İzmir St. Jean Evangelist Anglikan Kilisesi, İzmir | Aktif |
Ermeni kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Rum/Bizans kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kilise adı | Resim | durum |
|---|---|---|
| Ayios Andreas en te Krisei Manastırı | Camiye çevrilmiş | |
| Kariye Kilisesi | Müze | |
| Pantokrator Manastırı Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Pantepoptes Manastırı Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Antiochos Sarayı | Yıkıntı | |
| Pharos Meryem Ana Kilisesi | Yıkıntı | |
| Azize Gastria Manastırı | Camiye çevrilmiş | |
| Aya Yorgi Patrikhane Kilisesi | Aktif | |
| Aya İrini | Müze | |
| Ayasofya | Camiye dönüştürüldü, sonrasında müze oldu | |
| Havariyyun Kilisesi | Yıkıldı ve üzerine Fatih Camii inşa edildi | |
| Lips Manastırı Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Stoudios Manastırı | Yıkıntı; camiye çevrileceği nedeniyle ziyaretçilere kapalı | |
| Hagios İoannes en te Trullo Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Blachernae Meryem Ana Kilisesi (İstanbul) | Aktif | |
| Kanlı Kilise | Aktif | |
| Myrelaion Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Aziz Nikolas Katolik Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Pammakaristos Manastırı | Camiye çevrilmiş | |
| Aya Sergios ve Bachos Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Sveti Stefan Kilisesi | Aktif | |
| İstanbul, Feriköy'deki Aziz Demetrius Kilisesi | Aktif | |
| Kristos Pantepoptes Kilisesi | Camiye çevrilmiş | |
| Vefa Kilise Camii | Camiye çevrilmiş | |
| Ayia Theodosia | Camiye çevrilmiş | |
| Azize Theotokos Kyriotissa | Camiye çevrilmiş | |
| Kuştul Manastırı | Yıkıntı | |
| Sümela Manastırı | Müze | |
| Meryem Ana Evi | Müze | |
| Meryem Ana Türk Ortodoks Kilisesi | Aktif | |
| Aziz Nikolas Kilisesi (Noel Baba) (Demre) | Yıkıntı, müze |
Katolik kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kilise adı | Resim | durum |
|---|---|---|
| İstanbul Saint Esprit Kilisesi | Aktif | |
| St. Antuan Katolik Kilisesi, İstanbul | Aktif | |
| Duyuru Katedrali, İskenderun | Aktif | |
| Sent Antuan Latin Katolik Kilisesi, Mersin | Aktif | |
| Aziz John Katedrali, İzmir | Aktif | |
| Saint Pierre Kilisesi | Müze | |
| San Domenico Kilisesi, İstanbul | Camiye çevrilmiş | |
| Saint Peter ve Saint Paul Kilisesi | Aktif |
Gürcü kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kilise adı | Resim | durum |
|---|---|---|
| Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi | Aktif | |
| Oşki ("Öşki Manastırı"/"Öşk Vank''/''Çamlıyamaç") | Terkedilmiş | |
| Hahuli Manastırı (''Haho''/''Bağbaşı'') | Camiye çevrilmiş | |
| Doliskana Manastırı (''Dolishane''/''Hamamlıköy'') | Camiye çevrilmiş | |
| Bana Katedrali (''Penek'') | Yıkıntı | |
| Tbeti Manastırı (''Cevizli'') | Yıkıntı | |
| eski Gürcü Kilisesi, Ani | Yıkıntı | |
| İşhani Manastırı | Koruma altında | |
| Parhali Manastırı (''Barhal''/''Altıparmak'') | Camiye çevrilmiş | |
| Handzta Manastırı | Yıkıntı | |
| Ekeki Kilisesi | Yıkıntı | |
| Othta Eklesia (''Dörtkilise'') | Terkedilmiş | |
| Parehi Manastırı | Yıkıntı | |
| Makriali Aziz Giorgi Kilisesi, Kemalpaşa, Artvin | Yıkıntı | |
| Barlaham Manastırı, Yayladağı | Yıkıntı | |
| Ança Manastırı | Yıkıntı | |
| Okhvame, Ardeşen | Yıkıntı | |
| Tskarostavi Manastırı | Yıkıntı | |
| Opiza Manastırı | Yıkıntı |
Süryani kiliseleri[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kilise adı | Resim | durum |
|---|---|---|
| Midyat'ta Mor Sharbel Süryani Ortodoks Kilisesi | Aktif | |
| Mor Gabriel Manastırı | Aktif | |
| Deyrüzzaferân Manastırı | Aktif |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Türkiye'de din özgürlüğü
- Karamanlılar, Yunan Ortodoks dinine bağlı Türkçe konuşan halk
- Türkiye'deki dini azınlıklar
- Türkiye'deki Ermeni kültürel mirası
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Içduygu, Ahmet; Toktas, Şule; Ali Soner, B. (1 Şubat 2008). "The politics of population in a nation-building process: emigration of non-Muslims from Turkey". Ethnic and Racial Studies. 31 (2). ss. 358–389. doi:10.1080/01419870701491937.
- ^ "Chapter The refugees question in Greece (1821-1930) in "Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας", ΟΕΔΒ ("Topics from Modern Greek History"). 8th edition" (PDF). Nikolaos Andriotis. 2008.
- ^ a b "Foreign Ministry: 89,000 minorities live in Turkey". Today's Zaman. 15 Aralık 2008. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2011.
- ^ "Statistics by Country". www.catholic-hierarchy.org. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
- ^ "Christen in der islamischen Welt – Aus Politik und Zeitgeschichte" (PDF). 2008. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013.
- ^ "Turkish Protestants still face "long path" to religious freedom". www.christiancentury.org. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2014.
- ^ "Life, Culture, Religion". Official Tourism Portal of Turkey. 15 Nisan 2009. 15 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013.
- ^ William G. Rusch (2013). The Witness of Bartholomew I, Ecumenical Patriarch. Wm. B. Eerdmans Publishing. s. 31. ISBN 978-0-8028-6717-9.
Constantinople has been the seat of an archiepiscopal see since the fourth century; its ruling hierarch has had the title of"Ecumenical Patriarch" ...
- ^ Erwin Fahlbusch; Geoffrey William Bromiley (2001). The Encyclopedia of Christianity. Wm. B. Eerdmans Publishing. s. 40. ISBN 978-90-04-11695-5.
The Ecumenical Patriarchate of Constantinople is the ranking church within the communion of ... Between the 4th and 15th centuries, the activities of the patriarchate took place within the context of an empire that not only was ...
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Arestakes Simavoryan, Hristiyanlar (Protestanlar ve Katolikler)
- Türk Hıristiyanlar Ağı
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
