Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi

Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi:

1299-1399[değiştir | kaynağı değiştir]

Osman Gazi

1299 - Söğüt'de Osmanlı'nın Osman Gazi tarafından kurulması
1300 - Yundhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.
1300 - Yenişehir'in başşehir yapılması.
1302 - Koyunhisar Muharebesi Osman'ın bölgede lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu (Devlet-i Aliyye, Halil İnalcık)
1302 - Köprühisar'ın Fethi
1303 - İznik Kuşatması

Örnek bir medrese

1303 - Marmaracık Kalesi'nin Fethi
1306 - Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin fethi.
1306 - İlk askeri antlaşma
1307 - İznik'in sıkıştırılması ve Yalova akını.
1308 - Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı.
1308 - İmralı Adası'nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası'na dayanmaları.
1308 - Koçhisar'ın Fethi
1313 - Harmankaya Tekfuru Köse Mihal'in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.

Karesi Beyliği

1320 - Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı.
1321 - Mudanya'nın fethi
1324 - Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı'nın fethi.
1326 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi
1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı
1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı
1337 - İzmit'in Fethi
1345 - Karesi Beyliğinin Osmanlılara katılması
1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
1349 -1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı

Orhan Gazi

I. Murat

1352 - Osmanlıların Cenevizlilere Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
1353 - Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından alınışı
1354 - Gelibolu'nun Osmanlılar tarafından alınışı
1361 - Edirne'nin fethi
1361 - Edirne'nin başkent oluşu
1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
1362 - İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri
1362 - Kadıaskerliğin teşkili
1363 - Pençik Kanununun çıkışı
1364 - Sırpsındığı Savaşı
1366 - Gelibolu'nun Osmanlıların elinden çıkışı
1371 - Çirmen Savaşı
1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
1377 - Gelibolu'nun Osmanlılara iadesi
1385-1386 - Niş ve Sofya'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1388 - Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü
1389 - I. Kosova Savaşı
1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi
1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması
1390 - Gelibolu Tersanesi'nin inşası
1391 - İstanbul'un kuşatılması
1391 - Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir.
1392 - Üsküp'ün fethi
1392 - Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
1392 - Hamitoğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
1392 - Kırkdilim Muharebesi
1392 - İşkodra'nın fethi
1393 - Amasya'nın fethi
1393 - Tırnova'nın fethi Böylece siyasi anlamda devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi
1395 - Anadolu Hisarı'nın inşa edilmesi.
1396 - Niğbolu Savaşı
1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü
1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400-1499[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Bayezid

1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402 - Ankara Muharebesi ve Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi
1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar

Timur'un Anadolu'ya seferi ve Ankara Muharebesi'nden sonra Anadolu'da önemli ilerlemeleri

1411 - I. Mehmed'in tahta çıkışı
1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1416 - Şeyh Bedreddin isyanı
1416 - Macaristan Seferi

I. Mehmet

II. Murat

1417 - Avlonya'nın fethi
1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami'nin yaptırılması
1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi
1421 - Bizans'la savaşın başlaması
1422 - Düzme Mustafa'nın ve Küçük Mustafa Çelebi'nin isyanlari ve bertaraf edilmeleri
1422 - Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması
1423 - II. Murad'ın Candar Beyliği'ne karşı Taraklı Borlu zaferi
1423 - Turahan Bey'in Mora seferi ve Tavia zaferi
1423 - Selanik'in kuşatılması
1424 - Bizans'la barış
1425 - Molla Fenari'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425/1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1427/1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1426 - Macaristan ve Sırbistan'la savaşın başlaması
1427 - Macaristan'a karşı Güvercinlik zaferi
1428 - Alacahisar'ın fethi, Macaristan ve Sırbistan'la barış
1430 - Selanik'in Fethi, Venedik'le barış
1437 - II. Murad'ın Karaman seferi
1437 - Macaristan Krallığı'nın Alacahisar Baskını ve Macarlarla savaşın başlaması
1438 - II. Murad'ın Macaristan Seferi, Evrenosoğlu Ali Bey'in Mediaş zaferi
1439 - II. Murad'ın Sırbistan Seferi,Semendire'nin fethi, İshak Bey'in Nobırda zaferi
1440 - II. Murad'ın sonuçsuz Belgrad Kuşatması, Makreş zaferi
1441 - Nobırda'nın fethi
1442 - Mezid Bey'in Santimbru zaferi ve Hermannstadt hezimeti, Şehabettin Paşa'nın Vazag hezimeti
1443 - Macar-Haçlı ordusunun Sırbistan ve Bulgaristan'ı istilası, Niş Muharebesi, İzladi Derbendi zaferi
1444 - Macaristan Krallığı'yla Edirne-Segedin Antlaşması, Karaman Beyliği'yle Yenişehir Sevgendnamesi
1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta geçişi
1444 - Macar-Haçlı ordusuna karşı Varna zaferi
1446 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa geçişi

II. Mehmed İstanbul'u Fethederken (1453)

II. Mehmed (1480)

1446 - II. Murad'ın Mora Seferi
1448 - II. Murad'ın Kocacık'ı fethi
1448 - Macar-Haçlı ordusuna karşı II. Kosova zaferi
1449 - Yergöğü'nün fethi, Arta'nın fethi
1450 - II. Murad'ın sonuçsuz Akçahisar Kuşatması
1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi
1451 - Macaristan'la barış
1451 - II. Mehmed'in Karaman seferi
1453 - İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
1454 - Sırbistan Seferi
1454 - Kefe Kuşatması
1454 - Abhazya'nın Osmanlı Devleti'ne bağlanması
1455 - II. Mehmed'in I. Sırbistan seferi
1455 - Boğdan'ın Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi
1456 - Enez'in Fethi, Gökçeada, Limni ve Semadirek'in fethi ve Haçlı donanmasına kaybı
1456 - II. Mehmed'in II. Sırbistan seferi ve başarısız Belgrad kuşatması
1456 - Atina'nın ilhakı
1458 - II. Mehmed'in I. Mora seferi
1459 - Sırbistan seferi, başkent Semendire'nin fethi, Sıribstan'ın ilhakı
1459 - Gökçeada, Limni ve Semadirek'in nihai olarak fethi
1460 - II. Mehmed'in II. Mora seferi, Mora'nın fethinin tamamlanması, Atina Dükalığı'nın ilhakı, Angelokastro'nun fethi
1461 - Amasra'nın fethi
1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı
1461 - Trabzon'un Fethi, Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu, Batum'a kadar Karadeniz kıyılarının ilhakı
1462 - II. Mehmed'in Eflak Seferi, Eflak'ın nihai olarak Osmanlı Devleti'ne bağlanması
1462 - Midilli'nin ilhakı
1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
1463 - II. Mehmed'in I. Bosna seferi, Bosna'nın fethi
1464 - II. Mehmed'in I. Bosna seferi, başarısız Yayçe Kuşatması, Mahmud Paşa'nın İzvornik zaferi, Mihaloğlu Ali Bey'in Semendire zaferi
1465 - II. Mehmed'in I. Arnavutluk seferi
1466/67 - II. Mehmed'in II. Arnavutluk seferi
1468 - II. Mehmed'in Karaman seferi, Konya'nın ilhakı
1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi
1470 - II. Mehmed'in Eğriboz'un fethi
1470 - Rum Mehmed Paşa ve İshak Paşa'nın Karaman seferleri
1471 - Alanya'nın ilhakı
1472 - Silifke'nin ilhakı
1472 - Akkoyunlulara karşı Kıreli zaferi, Haçlı donanmasının Batı Anadolu sahillerini yağmalaması
1473 - Akkoyunlulara karşı Otlukbeli zaferi, Şebinkarahisar'ın alınışı
1474 - Sonuçsuz İşkodra Kuşatması
1475 - Hadım Süleyman Paşa]'nın Boğdan'a karşı Racova yenilgisi
1475 - Kefe ve Azak'ın Cenevizlilerden alınışı

1481'de Osmanlı Devleti

1475 - Kırım hanı Mengli Giray Han'ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım'ın Osmanlı'ya bağlanması
1475 - Sisam ve İpsara'nın fethi
1476 - II. Mehmed'in Boğdan seferi, Akdere zaferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı Devleti'ne bağlanması
1476 - Macarların Böğürdelen'i işgali
1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478 - II. Mehmed'in III. Arnavutluk seferi, Akçahisar'ın fethi
1479 - İşkodra'nın fethi ve Arnavutluk'un fethinin tamamlanması
1479 - Korfu hariç İyon Adalarının fethi
1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması
1479 - Ali Koca Bey'in Macarlar'a Ekmek Otlak yenilgisi
1480 - Otranto Seferi
1480 - Sonuçsuz Rodos kuşatması
1481 - Mısır seferine çıkan II. Mehmed'in ölümü ve II. Bayezid'in tahta çıkışı

II. Beyazid

1481 - Otranto'nun kaybı
1481 - II. Bayezid'in Yenişehir'de Cem Sultan'ı mağlup etmesi, Cem Sultan'ın Mısır'a sığınması
1482 - Cem Sultan'ın Konya'yı kuşatması, ardından Rodos'a sığınması
1483 - Macaristan'la barış
1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
1484 - Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman'ın fethi
1485 - Osmanlı-Memlük Savaşı'nın başlaması
1488 - Memlûk Devleti'ne karşı Ağaçayırı yenilgisi
1491 - Osmanlı-Memlûk Savaşı'nın sona ermesi
1492 - Mihaloğlu Ali Bey'in Laybah'ta yenilgisi
1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudilerin de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
1493 - Yakup Paşa'nın Macarlara ve Hırvatlara karşı Krbava zaferi
1495 - Macaristan'la barış, Cem Sultan'ın ölümü
1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
1498 - Lehistan Seferleri
1499 - Venedik'le savaşın başlaması, Burak Reis zaferi, İnebahtı'nın fethi

1500-1599[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Selim

Piri Reis'in Haritası

1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı
1502 - Venedikle sulh
1508 - Çaul seferi
1509 - Diu seferi
1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta geçişi
1514 - Çaldıran Muharebesi, Tebriz'e giriş
1516 - Mısır Seferi ve Mercidabık Muharebesi
1517 - Ridaniye Savaşı ve Kahire'ye giriş
1517 - Haremeyn'in himaye altına alınması
1517 - Piri Reis'in Mısır'da Yavuz Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması
1519 - Celali isyanları
1519 - Cezayir'in iltihakı
1520 - I. Selim'in vefatı, Kanuni Sultan Süleyman'ın tahta geçişi
1521 - Belgrad'ın fethi
1521 - Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması

I. Süleyman

I. Süleyman'ın ölümünde Osmanlı Devleti (1566)

1522 - Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa'da bimaristan inşa edilmesi
1522 - Rodos'un fethi
1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan Hanlığı'nın Osmanlı'ya tabiiyeti
1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da
1526 - Mohaç Muharebesi
1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
1528 - Pîrî Reis'in I. Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
1529 - Budin'in geri alınışı, Viyana kuşatması, Barbaros Hayreddin Paşa'nın Marsilya'ya çıkması
1532 - Alman Seferi, Kanuni'nin Graz'ı fethi
1533 - Osmanlı Almanya arasında İstanbul Antlaşması
1533-1534 - Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
1534 - Osmanlı-İran Savaşı'nin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
1534 - Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü
1535 - Tunus'un kaybedilişi
1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi

Barbaros Hayreddin Paşa

1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
1537 - Körsof-Avlonya seferi
1537 - Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi
1538 - Preveze Zaferi
1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi, Aden ve Hadramut'un alınışı
1540 - Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması
1541 - Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
1543 - Estergon ve Szekesfehervar'ın fethi
1547 - İstanbul Antlaşması
1547 - Avusturyalılara Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1548 - 1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı
1550 - Süleymaniye Külliyesi'nin inşası
1551 - Trablus Kuşatması
1554 - Piri Reis'in ölümü
1553 - Fransa ile İstanbul Antlaşması ve Fransa'nın Alman tehdidine karşı himaye altına alınması
1553 - 1554 - Turgut Reis'in Akdeniz seferi, Korsika'yı fethi
1553 - 1554 - Nahcıvan Seferi
1555 - İlk Osmanlı-İran antlaşması: Amasya Antlaşması
1555 - Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması
1557 - Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi
1559 - Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
1560 - Cerbe Savaşı'nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı zafer kazanması
1562 - Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının yenilenmesi
1565 - Başarısız Malta kuşatması
1565 - 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi

Zigetvar Savaşı

II. Selim

1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim'in tahta geçişi
1566 - Sakız Adası'nın Fethi
1567 - Yemen isyanı
1568 - Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın tekrar yenilenmesi
1568 - yeniden Yemen'in fethi
1569 - Astarhan seferi
1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1570 - Kıbrıs Seferi, Lefkoşa'nın fethi
1571 - Kırım Hanı 1.Devlet Giray'ın Moskova'yı istilası
1571 - Magosa Kuşatması ve Kıbrıs'ın fethi'nin tamamlanması, İnebahtı hezimeti
1573 - Venedik'le barış
1573 - Lehistan'ın himaye altına alınışı
1574 - Tunus'un Fethi
1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta geçişi

III. Murat

1575 - Edirne'de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası
1576 - Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi
1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
1578 - Vadi'üs-seyl Savaşı ve Fas'ın himaye altına alınması
1579 - Hazar Denizi'nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu
1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
1580 - İstanbul Rasathanesi'nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)
1581 - Maskat'ın Fethi
1583 - Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)

III. Mehmet

1583 - Meşale Savaşı
1585 - Tebriz'in Fethi
1585 - 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun Sofala'ya varması
1586 - İlk Sikke tashihi
1588 - Gence seferi
1588 - Resm-i tashih-i sikke konulması
1589 - İkinci sikke tashihi
1589 - 2. Mombasa seferi
1587 - Cezayir'de Paşalar devrinin başlaması, Osmanlı merkezî otoritesinin zayıflaması
1590 - Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı'nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması
1591 - Tunus'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı egemenliğinin sembolik hale gelmesi
1592 - Lehistan'ın Osmanlı himayesinden çıkışı
1593 - Kulpa Bozgunu ve Avusturya'yla savaşın başlaması
1594 - Yanıkkale'nin fethi
1594 - Eflak, Boğdanve Erdel'in ayaklanması
1595 - Estergon'un Avusturyalılara kaybı
1595 - III. Murad'ın vefatı, III. Mehmet'in tahta geçişi
1595 - Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı'nın sonu
1596 - Eğri Kalesi'nin fethi ve Haçova Savaşı
1598 - Yanıkkale'nin Avusturyalılara kaybı, Budin'in kuşatılması
1599 - Karayazıcı Ayaklanması'nın başlaması

1600-1699[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Ahmet

1600 - Kanije'nin fethi
1601 - Kanije Savunması
1601 - İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
1603 - Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan'ın kaybı
1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta geçişi
1603 - Trablusgarp'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması
1604 - Revan'ın İran'a kaybı
1604 - Yusuf Sinan Paşa'nın sonuçsuz İran seferi
1604 - Vaç, Papa ve Pește'nin Avusturya'dan geri alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması

Sultan Mustafa

1605 - İran'a karşı Urmiye yenilgisi
1605 - Estergon'un Avusturya'dan geri alınması, Veszprém ve Polata'nın fethi
1606 - Gence'nin İran'a kaybı
1606 - Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması
1607 - Şamahı ve Şirvan'ın İran'a kaybı
1607 - Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması
1608 - Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması
1609 - Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi
1610 - Kuyucu Murat Paşa'nın sonuçsuz Tebriz seferi
1612 - İran'la Nasuh Paşa Antlaşması
1612 - Hollanda ile ilk ticaret anlașması
1614 - Damat Halil Paşa'nın Malta ve Trablusgarp seferi
1615 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması
1616 - Sonuçsuz Revan Kuşatması
1616 - İstanbul'da Sultan Ahmet Camii'nin inşasının tamamlanması
1617 - Lehistan'a karşı Turla zaferi, Lehistan'la Busza Antlaşması
1617 - I. Ahmed'in ölümü ve I. Mustafa'nın tahta geçişi
1618 - I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve II. Osman'ın tahta geçişi
1618 - İran'a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması
1620 - Lehistan'a karşı Tutora zaferi
1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) - Hotin Antlaşması
1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı

II. Osman

IV. Murad

1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın tahta çıkışı
1623 - İran ile savaşın yeniden başlaması
1624 - Bağdat'ın ve Irak'ın İran'a kaybı
1624 - Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları
1625 - Kazaklara karşı Karaharman zaferi
1625/1626 - Sonuçsuz Bağdat Kușatması
1626 - Yemen'de Zeydi ayaklanmasının bașlaması
1627 - Asi Abaza Mehmed Paşa'ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska'nın İran'a kaybı
1627 - Avusturya'yla Sonbor Antlașması
1628 - Asi Abaza Mehmed Paşa'nın Erzurum Kușatması'nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda Ahıska'nın geri alınması
1629 - Yemen'de Zeydilerin Taiz ve Sana'yı ele geçirmesi
1630 - Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi
1630 - Yemen'de Taiz yenilgisi, Aden'in Zeydilere kaybı
1631 - Hille'nin İran'a kaybı
1633 - Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid'in Zeydilere kaybı
1633 - İran'ın sonuçsuz Van kușatması
1633 - Lübnan'da Maanoğlu II. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması
1633 - Lehistan'la Eskitabur Muharebesi
1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1634 - Lehistan'la barış antlașması
1635 - IV. Murad'ın Revan'ı fethi
1635 - Muha'nın kaybıyla Zeydilerin Yemen'de Osmanlı egemenliğine son vermeleri
1636 - Revan'ın İran'a kaybı, Mihriban yenilgisi
1637 - Kazakların Azak'ı ele geçirmeleri
1638 - Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı, Irak'ın Osmanlı idaresine dönüşü
1638 - Venediklilerin Avlonya baskını
1639 - İran'la Kasr-ı Şirin Antlaşması
1639 - Venedik'le barış antlașması
1640 - IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı
1641 - Sonuçsuz Azak kușatması
1642 - Avusturya'yla 2. Sonbor Antlașması
1642 - Azak'ın Kazaklardan geri alınması
1645 - Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
1648 - İbrahim'in tahttan indirilmesi, IV. Mehmed'in tahta çıkışı, İbrahim'in katli

IV. Mehmed

1648 - Sultanahmet Camii Vakası
1648 - Kandiye kuşatması
1649 - Venediklilere Foça yenilgisi
1651 - Venediklilere Paros yenilgisi
1654 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet ve Değirmenlik (Milos) zaferi
1655 - Venediklilere Çanakkale yenilgisi
1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması, Venediklilere Çanakkale yenilgisi, Limni ve Bozcaada'nın kaybı
1656 - Çınar Vak'ası
1656 - Köprülüler devrinin başlaması
1657 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet, Bozcaada ve Limni'nin geri alınması
1658 - Rakoçi'nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova'nın fethi
1658-1659 - Abaza Hasan Paşa'nın Anadolu'daki ayaklanmasının bastırılması
1659 - Eflak isyanının bastırılması
1659 - Cezayir'de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri
1660 - Varadin'in fethi
1661 - Erdel isyanının bastırılması
1663 - Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın başlangıcı, Uyvar'ın fethi
1663 - Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi

Viyana Kuşatması

1664 - St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması
1666 - Girit'in tamamen alınması için harekatın başlatılması
1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1669 - Dinyeper'in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri
1671 - Cezayir'de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi
1672 - Lehistan'la savaş, Kamaniçe'nin alınışı, Podolya'nın fethi, Bucaş Antlaşması
1673 - Hotin'in Lehistan'a kaybı, Lehistan'ın Boğdan'ı istilası
1674 - Hotin'in Lehistan'dan geri alınması, Ukrayna'nın doğusunda fetihler
1675 - Ukrayna'nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması
1676 - Lehistan'la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması
1676 - Rusya'nın Çehrin'i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi
1677 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması
1678 - Çehrin Kalesi'nin fethi
1679 - Çehrin'e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması
1680 - Hollanda'yla ticaret anlaşması
1681 - Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper'in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi
1682 - Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad'ın fethi
1683 - II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon'un kaybı
1684 - Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi
1685 - Uyvar'ın Avusturya'ya kaybı

II. Mustafa

1686 - Budin'in Avusturya'ya kaybı
1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı
1687 - Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan'da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi
1687 - Morave Bosna'da Venedik'e toprak kayıpları, Venedik'in Eğriboz'u kuşatması
1688 - Sancak Vakası
1688 - Belgrad'ın Avusturyalılara kaybı
1688 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı zaferleri
1688 - Eğriboz'un Venedik kuşatmasından kurtarılması
1689 - Avusturyalıların Bosna'dan çıkarılması, Batoçine yenilgisi, Niş'in kaybı, Avusturyalıların Eflak'ı ve Kosova'yı istilası, Sırp asilerin Makedonya'yı istilası
1689 - Urkapı'da Kırım Hanlığı'nın Rus taarruzunu püskürtmesi
1689 - Venedik'e karşı Rodos önlerinde ve Mora'da deniz zaferleri
1690 - Kanije Kalesi'nin Avusturyalılara kaybı
1690 - Fazıl Mustafa Paşa'nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad'ı geri alışı
1690 - Avlonya'nın Venediklilerden geri alınışı
1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı
1691 - Salankamen Muharebesi'nde yenilgi, Varadin'ın kaybı
1692 - Lübnan'daki karışıklıkların bastırılması
1693 - Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi
1694 - Sonuçsuz Varadin kuşatması
1695 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını
1695 - Sakız Adası'nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek'te Venediklilere karşı zafer
1695 - II. Ahmed'in ölümü ve II. Mustafa'nın tahta çıkışı
1695 - II. Mustafa'nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve Lipova'nın geri alınışı
1695 - Rusların Azak'a saldırılarının püskürtülmesi
1696 - II. Mustafa'nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi
1696 - Azak'ın Ruslara kaybı
1696 - Sakız'de ve Mora'da Venediklilere karşı zaferler
1696 - Basra'nın isyancıların eline geçmesi
1697 - II. Mustafa'nın 3. Macaristan seferi, Zenta Muharebesinde yenilgi
1697 - Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna'dan püskürtülmeleri
1699 - Karlofça Antlaşması'nın imzalanması, Macaristan'ın Avusturya'ya, Podolya ve Ukrayna'nın Lehistan'a, Mora'nın Venedik'e kaybı

1700-1799[değiştir | kaynağı değiştir]

III. Ahmed

1700 - Ruslarla İstanbul Antlaşması'nın imzalanması
1701 - Basra'da Osmanlı yönetiminin yeniden kurulması
1701 - Gürcistan'da Açıkbaş Hanlığı'nın isyanının bastırılması
1703 - Edirne Vak'ası, II. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Ahmed'in tahta çıkışı
1703 - "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
1711 - Rusya'ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması
1713 - Rusya'yla Edirne Antlaşması
1715 - Venedik ile savaş ve Mora Seferi
1718 - Pasarofça Antlaşması
1718 - Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
1718 - Lâle Devri'nin başlaması
1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
1720 - III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
1723 - İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
1724-1725 - Tebriz ve Cence'nin alınışı
1726 - İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1729 - "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 - Cevheri'n nın Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un tahta çıkışı, Lâle Devri'nin sona ermesi

I. Mahmut

1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
1735 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1739 - Belgrad Antlaşması
1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
1746 - Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı
1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta çıkışı
1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
1770 - Rus filosunun İngilizlerin yardımıyla Akdeniz'e girmesi

III. Mustafa

1771 - Kırım'ın işgali
1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
1773 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un kuruluşu
1773 -1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
1774 - 3. Mustafa'nın ölümü ve 1. Abdülhamit'in tahta çıkışı
1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması
1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
1776 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

I. Abdülhamit

1784 - Avusturyalılara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması (8 Ocak)
1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
1788 - Yılan Adası Deniz Savaşı
1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi (9 Şubat)
1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması (7 Mayıs)
1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz

III. Selim

1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması
1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
1790 - Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması

1795'te İstanbul'da kurulan Mühendishane-i Berri-i Hümayun Topçu Mektebi'nin öğrencileri (1903)

1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
1792 - Yaş Antlaşması (10 Ocak)
1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
1793 -1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 - Cezayir'in şanlı denizcileri (Barbaros'un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.
1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
1797 - Pazvandoğlu isyanı
1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)
1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz)
1798 - Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat)
1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı (Ağustos)

1800-1899[değiştir | kaynağı değiştir]

1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında Rus Gemileri

1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
1806 - Osmanlı-Rus Savaşı

IV. Mustafa

1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart - Eylül)
1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)

Alemdar Mustafa Paşa

1808 - Sened-i İttifak: Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
1808 - Yeniçeri Ayaklanması: Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu: Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
1810 - II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu

II. Mahmud

1812 - 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu: Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması (Şubat - Mart)
1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
1826 - Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)

Navarin Deniz Savaşı

1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
1827 - Osmanlıların İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)

Kavalalı Mehmet Ali Paşa

1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
1827 - Navarin Deniz Savaşı: Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması
1829 - Edirne Antlaşması: Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1830'da Osmanlı Devleti

1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830-1831 - Nüfus sayımları
1830 - Fransızların Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
1831 - İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
1833 - Feshanenin kuruluşu
1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması: Kütahya Antlaşması (Mayıs)
1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı: Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
1833 - Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)

Kavalalı İbrahim Paşa

1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (11 Mart)
1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye'nin kurulması (24 Mart)
1838 - İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)

Abdülmecit

1839 - Kaime-i mutebere-i nakdiyye'nin çıkarılması
1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
1839-1844 - Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi (1 Temmuz)
1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851'de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840 - Gayrimüslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
1840 - Posta Nezareti'nin kurulması

Sultan Abdülmecit Cuma selamlığına giderken (1840)

1840 - Namık Kemal'in doğumu (21 Aralık)
1841 - Lübnan olayları
1841-1906] - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması (24 Mayıs)

Namık Kemal

1841 - Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1844 - Tashih-i sikke (1 Şubat)
1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması

Beylerbeyi Sarayı

1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
1846 - Rus Ticaret Muahedesi

Abdülhak Hamit Tarhan

1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
1846 - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu (1 Mart)

Kırım Savaşı

1848 - Avrupa'da liberal ihtilaller: Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848 - İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması (16 Mart)
1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
1849 - Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı

Dolmabahçe Sarayı

1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 - Muallim Naci'nin doğumu
1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12 Mart)
1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851 - Londra Sergisi

Telgraf Modeli

1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması (18 Temmuz)
1852 - Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Société Orientale de Constantinople) kurulması
1853 - "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854 - İlk dış istikraz: Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 - Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
1854 - İhtisab teşkilatının lağvı
1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak (12 Mart)
1855 - Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen)

Şinasi

1855 - Gayrimüslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
1855 - Paris Sergisi
1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması

Tercüman-ı Ahval

1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması
1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856 - Islahat Fermanı
1856 - 1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
1856 - 1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Société Médicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı (18 Şubat)
1856 - Paris Barış Antlaşması (30 Mart)
1856 - Rusya'nın bozguna uğraması (30 Mart)
1856 - Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane unvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)

1862'de Osmanlı Devleti

1857 - Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayrimüslim çatışmalarına müdahalesi
1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862 - Beyrut - Şam şosesinin yapımı
1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması (17 Mart)
1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
1858 - Birinci Karadağ Harekatı
1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
1858 - Arazi Kanunnamesi'nin kabulü (6 Haziran)
1858 - Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)

Abdülaziz

1859 - Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859 - Fransızcadan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
1859 - Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu (12 Şubat)
1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 - İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861 - Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 - Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı

Mithat Paşa

1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tespiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması (9 Haziran)
1861 - Fransız ve İngilizlerle Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
1862 - İkinci Karadağ Harekatı
1862 - Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa'nın vali olarak tayini
1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tespiti
1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)

İyonya

1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması

Girit İsyanı yaşandı. (Piri Reis'in haritası)

1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
1864 - Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi
1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
1865 - İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
1865 - Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
1865 - Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi (Eylül)
1866 - Girit İsyanı, Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlıların topçulukta hamle yapması

İsmail Paşa

1866 - Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866 - Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
1866-1867 - Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması: Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867 - Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 - Rüşdiyelere gayrimüslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hidiv" olması
1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867 - Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
1867 - Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)
1867 - Mısır'a hidivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868 - İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868 - Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 - Yunan postasının kapatılması
1868 - Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
1869 - Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)
1869 - Turuk Nizamnamesi'nin kabulü (26 Ağustos)
1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13 Ekim)
1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması
1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869 - Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
1869 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması (Ekim)
1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarların Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
1870 - Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927 - Kemaledin Bey (mimar)
1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
1870 - Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması (2 Temmuz)
1870 - Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi (Ekim)
1871 - Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
1871 - Saint-Esprit Okulunun kurulması
1871 - Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871 - Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
1871 - Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
1871 - Şinasi'nin ölümü (13 Eylül)
1872 - Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872 - Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 - Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873 - Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
1873 - Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874 - Kara gümrüklerinin lağvı
1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
1875 - Bosna-Hersek isyanları
1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876 - Bulgar isyanları
1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
1876 - Meşrutiyet'in ilanı
1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere enternasyonal bir konferansın toplanması: Tersane Konferansı
1876 - İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
1876 - Ziya Gökalp'in doğumu
1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
1877 - Rusya'nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877 - Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878 - Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
1877 - Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)
1877 - Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü (5 Ekim)
1877 - Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
1878 - Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878 - Kıbrıs'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi
1878 - Bosna-Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
1880 - Vergi reformu
1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
1881 - Mustafa Kemal'in doğumu
1881 - Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından işgali
1881 - Muharrem Kararnamesi'nin neşri
1881 - Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
1881 - Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882 - Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması (2 Ocak)
1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
1884 - Yahya Kemal'in doğumu (2 Aralık)
1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885 - Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayrimüslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887 - Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
1887 - Beşir Fuad'ın intiharı (5 Şubat)
1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
1889 - Yakup Kadri'nin doğumu (27 Mart)
1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891 - Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
1891 - Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891 - Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
1891 - Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması (3 Kasım)
1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892 - Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 - Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894 - Sasun'da Ermeni olayları
1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 - Gayrimüslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 - Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 - Girit İsyanı'nın alevlenmesi
1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900-1922[değiştir | kaynağı değiştir]

1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
1903 - Mürzsteg Programı: Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)

II. Abdülhamit

1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
1905 - Ermenilerin II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
1908 - Girit Rumlarının adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan'ın toplanması (17 Aralık)
1909 - Adana'da Ermenilerin ayaklanmaları
1909 - Gayrimüslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
1909-1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)

V. Mehmed

1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
1910 - Arnavutluk İsyanı
1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutları teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
1911 - Gayrimüslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri: Balkan Savaşı
1912 - Meclis-i Mebusan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
1912 - İtalyanların Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükûmeti: Büyük Kabine (22 Temmuz)
1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki: Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)

Üç Paşalar

1913 - Bâb-ı Âli Baskını: Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
1913 - Osmanlı-Bulgar barışı: İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
1913 - Osmanlı-Yunan barışı: Atina Antlaşması (14 Kasım)
1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı: I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması: Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
1915 - Doğu Anadolu Bölgesi'nde Ruslarla işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması: Tehcir Kanunu (27 Mayıs)
1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
1917 - Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması
1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
1918 - Sultan Mehmed Reşad'ın vefatı ve Mehmed Vahidettin'in tahta çıkması
1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
1919 - Yunanların İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükûmeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
1920 - Misak-ı Milli: Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)
1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
1920 - Ferid Paşa hükûmetinin Mustafa Kemal'i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)

Rıza Tevfik, Damad Ferid, Mehmed Hâdî ve Reşat Halis

1920 - İstanbul Hükûmeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalaması (10 Ağustos)
1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
1921 - Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
1921 - Londra Konferansı: Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükûmeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
1921 - İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)
1921 - Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
1922 - İzmir'in Kurtuluşu (9 Eylül)
1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
1922 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kararıyla Osmanlı saltanatının kaldırılması (1 Kasım)
1922 - Mehmed Vahidettin'in yurt dışına çıkması (17 Kasım) ve Abdülmecid Efendi'nin halife seçilmesi (19 Kasım)
1923 - Ankara Hükûmeti'nin Lozan Antlaşması'nı imzalaması (24 Temmuz)
1923 - İstanbul'un Kurtuluşu (6 Ekim)
1923 - Türkiye'de cumhuriyetin ilanı (29 Ekim)
1924 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kararıyla Osmanlı Hanedanı elindeki İslam hilâfetinin kaldırılması ve hanedanın Türkiye'den sürgün edilmesine hükmedilmesi (3 Mart)

Zaman çizelgesi[değiştir | kaynağı değiştir]