Heybeliada
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Heybeliada | |
---|---|
Heybeliada'nın Büyükada'dan bir görünümü | |
Coğrafya | |
| |
| |
Koordinatlar | 40°52′40″K 29°05′30″D / 40.87778°K 29.09167°D |
Takımadası | Prens Adaları |
Denizi | Marmara Denizi |
Yüz ölçümü | 2,34 km2 |
Siyasi | |
Adadaki ülke(ler) | |
Bölge | Marmara Bölgesi |
İl | İstanbul |
İlçe | Adalar |
Heybeliada veya Heybeli Ada (Yunanca: Χάλκη [Halki]), İstanbul'un güneyindeki Prens Adaları'nı kapsayan Adalar ilçesinin 5 mahallesinden biri ve ikinci en büyük adası. Heybeliada üzerindeki tek muhtarlık olan Heybeliada mahallesinin sınırları, adanın sınırları eş durumdadır. Heybeliada Deniz Lisesi, Bet Yaakov Sinagogu, Aya Triada Manastırı ve Heybeliada Sanatoryumu Heybeliada'da bulunmaktadır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Adada en yükseği 140 metreye yaklaşan dört tepe vardır. Heybeli yaz-kış nüfusunun en kalabalık, gidiş-gelişin en yoğun olduğu ikinci adadır.
Gezi yerleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İskeleden inilince solda Deniz Lisesi ve ona bağlı binalar uzanır. Bu binaların arasından geçilerek arkada, Çam Limanı tarafında, şu an faaliyeti olmayan Sanatoryum’a gidilir.
Deniz Kuvvetleri’nin elinde bulunan arazide tarihten kalan iki eser vardır;
Birincisi, Heybeliada'nın fethinden önce yapılmış son ve Adalar’daki tek Bizans Kilisesi, Kamariotissa’dır. Kiliseyi son İmparatoriçe Maria Komnena’nın yaptırdığı sanılıyor. İstanbul’da Fener’deki Aya Maria dışında, dört yapraklı yonca modeline göre yapılmış tek kilise budur. Bu kıyıda Aya Yorgi (Ayios Yeorgios) Manastırı, Çam Limanı’nın batı ucunda Tarik-i Dünya Manastırı vardır.
İkinci kalıntı İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth’in elçisi Edward Barton’ın mezar taşıdır. Üzerinde –imlâ yanlışları da olan- Latince bir kitabe ve Barton’ın aile arması bulunmaktadır.
Bu tarihi eserler askeri arazide olduğu için özel izin alınmadan görülemiyor.
İskelenin sağında çarşı, meyhane ve kahveler yer alır. Büyük Rum Kilisesi Aya Nikola (Ayios Nikolaos) buradadır. Adalar’da kışın da açık kalan otel Panorama'nın yanından geçerek yürüyünce, çamlık piknik yerlerine gelinir. Piknik alanlarının hemen ilerisinde Değirmen burnu denilen bölgeye ulaşılır. Bölgeye adını veren değirmen kalıntıları hala ayaktadır.
Fazla yapılaşmamış olan diğer tepede, geçmişi Bizans İmparatorluğuna kadar Ayia manastırı (Trias Manastırı) ve Rum Ortodoks Ruhban Okulu vardır. Heybeliada, fetihten bir zaman sonra, Rum nüfusun başlıca dini eğitim merkezi olmuştur (Dünyevi eğitim merkezi Fener’de kaldı). Din adamı adayları Yunanistan’dan ve Rumlar’ın bulunduğu her yerden buraya okumaya gelirdi. 1970’lerde Türk hükümetiyle Rum Ortodoks Patrikhanesi arasındaki bazı anlaşmazlıklardan ötürü buradaki eğitim faaliyetlerine son verilmiştir.
Ortodoks Rum dini kurumlarının yanında 1940’larda yapılmış Beth Yaakov sinagoğu bulunur.
Kuzey kıyısında da Hidiv ailesinden Sait Halim’in kardeşi Abbas Halim Paşa’nın konağı hala ayaktadır. Bu yapı aynı zamanda Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın da yaşadığı yerdir.
Heybeliada aynı zamanda İsmet İnönü'nün evini barındırmaktadır. İnönü ve ailesi 1924 yılında Heybeliada'ya yaz için taşınmış olup, İnönü'nün vefatına kadar kalmışlardır. İsmet İnönü evi bugün bir müzedir[1]
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Heybeliada'ya İstanbul Şehir Hatları, İstanbul Deniz Otobüsleri, Mavi Marmara, Prens Tur, Dentur, Turyol firmaları düzenli olarak sefer düzenlemektedir. Bostancı'dan kalkan motorlar yaklaşık 25 dakikada adaya varırken, Kabataş'tan kalkan vapurlar 1 saat 10 dakika, Kabataş'tan kalkan deniz otobüsleri yaklaşık 40 dakika, Kartal'dan kalkan motorlar ise yaklaşık 30 dakikada adaya varmaktadır.
Heybeliada'ya sefer yapan firmalar genelde yaz ve kış olarak 2 tarife kullanmaktadır. Bu seferlerin sıklığı da hafta içi ve hafta sonu günlerde değişmektedir. İlgili seferler tarifeler kullanılarak takip edilebilmektedir.
Adada ulaşım bisiklet ve elektrikli araçlar ile sağlanır.[2] Adada bir dönem iç ulaşım atların kullanıldığı faytonlarla sağlanmaktaydı.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "İsmet İnönü Vakfı". http://www.ismetinonu.org.tr. 20 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2016.
|website=
dış bağlantı (yardım) - ^ "Adalar'da Yeni dönem atlı faytonların yerini alacak". Yeniçağ. 13 Haziran 2020. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.
- ^ "İBB önündeki "Yaşam Nöbeti" kazandı: Adalar'daki atlı faytonlar kaldırılıyor". Evrensel. 17 Ocak 2020. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Heybeliada ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |