Özbekçe Vikipedi

Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Özbekçe Vikipedi
URL uz.wikipedia.org
Slogan Ochiq Ensiklopediya
Ticari? Hayır
Site türü İnternet ansiklopedisi
Kayıt İsteğe bağlı
Kullanılabilir dil(ler) Özbekçe
Sahip Wikimedia Foundation
Başlama tarihi 21 Aralık 2003
Geçerli durum Aktif

Özbekçe Vikipedi (Özbekçe: O'zbek Vikipediyasi), Vikipedi'nin Özbekçe sürümüdür. 20 Haziran 2020 tarihi itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'nin 135.786 maddesi, 53.861 kullanıcısı ve 10 hizmetlisi bulunmaktadır.[1] Madde sayısına göre 56. en büyük Vikipedi sürümüdür.[2] Ayrıca Türk dilleri'ndeki Vikipedilerin arasında Türkçe ve Kazakça Vikipedilerinden sonra üçüncü en büyük Vikipedi sürümüdür.[3] Özbekistan'da Özbekçe Vikipedi'ye erişim engellenmiştir.[4][5][6] Engellenme sebebi olarak hükûmetin çalışmalarının makalelerde eleştirilmesi gösterilmiştir.[7] Başka spekülasyonlara göre de hükûmetin Özbekçeyi sadece kendi tahakkümünde görmek istediği için vikipediyi engellediği hakkındadır.[8]

Toplum[değiştir | kaynağı değiştir]

Alexa'ya göre, Mail.ru, Одноклассники.ru, Яndex, Google.com, Yahoo!, Google.co.uz, Рамблер, Google.ru ve Torg.uz'den sonra, Vikipedi Özbekistan'da en çok ziyaret edilen 10. web sitesidir.[9]

Özbekistan'da çok Rusça konuşan kişi olduğu için hem de Rusça Vikipedisi daha büyük ve geniş olduğu için Özbekler genellikle Rusça Vikipedi'yi daha çok kullanmaktadır, ve bu yüzden daha büyük Vikipedi sürümlerine göre Özbekçe Vikipedi'nin kullanıcı sayısı çok az - 3 Temmuz 2008 itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'de sadece 915 kullanıcı bulunmaktadır[1] (Türkçe sürümünde 1.195.029, ve Rusça sürümü ise, 3 Temmuz 2008 itibarıyla 141.609 kullanıcı bulunmaktadır[10]).

Hizmetli sayısı ise, 3 Temmuz 2008 itibarıyla 4 tane hizmetli bulunmaktadır (yani kullanıcılarının yaklaşık %0,004'ü);[1] bunlar Abdulla, Azim, Ismanov ve Uzgen'dir.[11]

Özbeklerin Özbekçe Vikipedi'nin fazla kullanmamalarının ek sebebi, sitede sadece Latin alfabesinin kullanılması. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Özbekistan'da Özbekçenin resmî yazı sisteminin Latin alfabesiyle değiştirilmesine karşın, Sovyetler Birliği'nde kullanılan Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçmesi çok yavaş gidiyor, ve bu yüzden Özbekistan'da Kiril alfabesi hâlâ daha çoğu kişi tarafından kullanılmaktadır.[12] Özbekçe Vikipedi'de, Sırpça ve Tacikçe Vikipedilerinde bulunan bir yazı çeviri aracı bulunmamaktadır, ve çoğu kişi tarafından Kiril alfabesinin kullanılmasına karşın sitede sadece Latin alfabesi kullanıldığı için az kişi Özbekçe Vikipedi sürümünü kullanmaktadır.

İçerik[değiştir | kaynağı değiştir]

2 Temmuz 2008 itibarıyla, iki tane seçkin maddesi (Özbekçe: Tanlangan maqola) ve üç tane kaliteli maddesi (Özbekçe: Yaxshi maqola) bulunmaktadır.[13][14] Seçkin maddeleri Alisher Navoiy (Ali Şîr Nevaî) ve Falsafa (Felsefe).[13] Kaliteli maddeleri Nirvana (guruh) (Nirvana (grup)), Adolf Hitler ve Internet Explorer.[14]

Her Vikipedi'de olması gereken maddelerin arasında (30 Haziran 2008 itibarıyla toplam 1051[15]) 3 Temmuz 2008 itibarıyla 789 tanesi henüz bulunmamaktadır, 250 tanesi taslaktır (<10kb), 10 tanesinin uzunluğu orta seviyede (10-30kb) ve 2 tanesi uzun madde (30kb>).[15] Orta seviyedeki maddeleri:[16]

  1. Adolf Hitler
  2. Elvis Presley
  3. Ikkinchi jahon urushi (İkinci Dünya Savaşı)
  4. Indonesia (Endonezya)
  5. Muhammad (Muhammed)
  6. Olmoniya (Almanya)
  7. Orttirilgan Imunitet Tanqisligi Sindromi (AIDS)
  8. Unsurlarning davriy jadvali (Periyodik tablo)
  9. Usmonlilar imperiyasi (Osmanlı İmparatorluğu)
  10. Yaponiya (Japonya)

Özbekçe Vikipedi'nin uzun maddeleri, Falsafa (Felsefe) ve Choy (Çay) maddeleridir.[17]

VikiYoz[değiştir | kaynağı değiştir]

"Vikiyoz"'un logosu.
Bakınız: uz:Vikipediya:VikiYoz

29 Haziran 2008'de VikiYoz (yani VikiYaz) adlı bir madde yazma projesi başladı.[18] Bu projenin amacı, Özbekçe Vikipedisi'ni büyütmek ve daha kaliteli yapmak, hem de daha çok kullanıcıyı, özellikle yaz tatillerindeki öğrencileri siteye getirtmek. Bu proje iki ayrı yarışma içermektedir: "Yoz Maqolasi" (Yazın maddesi) ve "Yoz Faoli" (Yazın en aktif kullanıcısı).[19]

  1. "Yoz maqolasi", 2008'in yazı boyunca Özbekçe Vikipedisi'nde en iyi maddesi. Herhangi bir madde bu adaylığa sahip olabilmesi için seçkin madde statüsüne sahip olması gerekiyor. Bu yarışmanın ödülü MP4 çalarıdır.[20]
  2. "Yoz faoli", aynı yaz boyunca en çok kaliteli maddesi yazan kullanıcısı. Ödül olarak, bu kullanıcı bir MP3 çaları kazanacak.[21]

Projenin kurallarına göre, bu yarışmadaki maddeler yeni olmaları gerekiyor ve sadece bir tane kullanıcı tarafından yazılabilir (botlar hariç).[22] Projenin bitiş tarihi 1 Eylül 2008'dir ve ana sponsoru UZINFOCOM.[19]

Dipnot[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c uz:Maxsus:Statistics (Özbekçe)
  2. ^ meta:List of Wikipedias (İngilizce)
  3. ^ meta:List of Wikipedias by language family (İngilizce)
  4. ^ Kilner, James (20 Şubat 2012). "Uzbekistan blocks Wikipedia pages say witnesses". The Daily Telegraph. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  5. ^ "Wikipedia Articles In Uzbek Blocked". RFE/RL. 16 Şubat 2012. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  6. ^ "The Uzbek Wikipedia is Blocked in Uzbekistan (In Uzbek)". RFE/RL's Uzbek Service. 16 Şubat 2012. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  7. ^ Ataev, Nodir (17 Şubat 2012). "Is Wikipedia Accurate? (In Uzbek)". RFE/RL's Uzbek Service. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  8. ^ Kendzior, Sarah (21 February 2012). "Why Did Uzbekistan Ban Wikipedia?". Registan. Retrieved 24 February 2012.
  9. ^ Uzbekistan - Alexa Top 100 Sites (İngilizce)
  10. ^ ru:Служебная:Статистика (Rusça)
  11. ^ Maxsus:Foydalanuvchilar ro'yxati (Özbekçe)
  12. ^ ru:Узбекская письменность (Rusça)
  13. ^ a b uz:Vikipediya:Tanlangan maqolalar (Özbekçe)
  14. ^ a b uz:Yaxshi maqolalar (Özbekçe)
  15. ^ a b meta:List of Wikipedias by sample of articles (İngilizce)
  16. ^ meta:List of Wikipedias by sample of articles/Articles#uz O'zbek (İngilizce)
  17. ^ meta:List of Wikipedias by sample of articles/Long articles#uz O'zbek (İngilizce)
  18. ^ "Vikipediya:VikiYoz"ning tarixi (Özbekçe)
  19. ^ a b uz:Vikipediya:VikiYoz (Özbekçe)
  20. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Yoz Maqolasi (Özbekçe)
  21. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Yoz Faoli (Özbekçe)
  22. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Ishlarni kim tekshiradi? (Özbekçe)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ana Sayfa (Özbekçe)
  • Vikipediya:Tanlangan maqolalar
  • Vikipediya:Yaxshi maqolalar
  • Vikipediya:VikiYoz
"http://www.turkcewiki.org/w/index.php?title=Özbekçe_Vikipedi&oldid=22278166" adresinden alındı.