Gebze

Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Gebze
İlçe
Ülke Türkiye
İl Kocaeli
Coğrafi bölge Marmara Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Mehmet Arslan [1]
 • Belediye başkanı Zinnur Büyükgöz (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam 418 km² (161 mil²)
Rakım 190 m (620 ft)
Nüfus
 (2018)
 • Toplam 371,000
 • Kır
 -
 • Şehir
 -
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 41400
İl alan kodu 262
İl plaka kodu 41
Resmî site
http://www.gebze.bel.tr/

Gebze, (antik adları: Dakibyza ve Libyssa), Kocaeli'nin bir ilçesi. Marmara Bölgesi'nin en büyük sanayi kentlerinden biridir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Gebze'nin de içinde bulunduğu, Bitinya bölgesinin bilinen en eski tarihi, MÖ XII. yüzyıla kadar dayanır. Asya ile Avrupa kıtaları arasındaki en önemli geçit yeri olan Kocaeli Yarımadası ya birçok ulusun yurdu ya da gelip geçtikleri, uygarlıklarından izler bıraktığı bir yer olmuştur. Bilinen ilk ulus göçünü de MÖ 12. yüzyılın başlarında Frigler yapmıştır. Boğaz yoluyla Yarımada'ya gelen Frigler, buradan Anadolu'ya dağılmışlardır.

Bugün Gebze'nin olduğu yerde, MÖ 281-MÖ yıllarında Kral I. Nicomedes'in egemenliğindeki Bitinya Krallığı dönemindeki Dakibyza ve Libyssa adında yerleşmeler vardı. Bu yerleşim alanlarının araştırmalara konu olmasının en önemli nedeni ise, ünlü Kartacalı komutan Hannibal'ın krallık döneminde burada yerleşmiş olmasıdır. Hannibal, Zama Savaşı'ndaki yenilgisinden sonra ülkesinde itibar görmemiş ve Bitinya Krallığı´na iltica etmek zorunda kalmıştır.Hannibal'ın mezarı Gebze TÜBİTAK Yerleşkesi içerisinde bulunmaktadır.[4] Evliya Çelebi 1640 yılında Gebze'ye yaptığı seyahatta 1000 kadar bağlı ve bahçeli eski tarz evin bulunduğunu söyler.[5]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

1997 nüfus sayımı sonuçlarına göre Kocaeli ilinin toplam nüfusu 1.175.190, Gebze'nin nüfusu 402.916 kişidir. 1997 sayımlarına göre ilçe Kocaeli ili toplam nüfusunun %34.28'ini oluşturmaktadır.[6] 1965 yılında Türkiye nüfusunun binde 33'ü ilçede yaşarken, 1997'de bu rakam binde 40.2 olmuştur. Türkiye'de genel nüfus artış oranı 1965-1997 yılları arasında %100.8 iken, Gebze'de bu artış %111.8 olmuştur.[7] 2008 yılından yerel seçimlerden önceki nüfusu 500.000 bin kişinin üzerindeyken seçimlerden önce Gebzenin semtleri Darıca, Çayırova ve Dilovası ilçe olup Gebze'den ayrıldılar. TÜİK tarafından yapılan ADNK 'a göre 2013 yılı sonunda Gebze ilçe nüfusu 329.195 bin olmuştur.Gebze bölge nüfusu ise 642.726 olmuştur.

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[8] 33.674 9.269 24.405
1970[9] 46.981 18.773 28.208
1975[10] 70.044 33.110 36.934
1980[11] 115.450 58.318 57.132
1985[12] 167.272 92.592 74.680
1990[13] 257.076 159.116 97.960
2000[14] 421.932 253.487 168.445
2007[15] 521.291 310.815 210.476
2008[16] 288.569 274.271 14.298
2009[17] 297.029 282.444 14.585
2010[18] 305.557 290.868 14.689
2011[19] 314.122 299.047 15.075
2012[20] 319.307 304.283 15.024
2013[21] 329.195 329.195 veri yok
2014[22] 338.412 338.412 veri yok
2015[23] 350.115 350.115 veri yok
2016[24] 357.743 357.743 Veri yok

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gebze Kocaeli’nin bir ilçesi olsa da gerek iş hayatı gerekse özel yaşam bakımından İstanbul’a diğer İstanbul ilçeleri kadar bağımlı bir görüntü sergilemektedir. İstanbul’a çok yakın olması Gebze’nin hızlı gelişmesine adeta İstanbul’un sanayi şehri olmasını beraberinde getirmiştir. Gebze ve Darıca ile İstanbul ilçeleri tam anlamıyla birleşmişlerdir.

Türkiye, ekonomik gelişmişlik bakımından altı gruba ayrılmıştır. I. derece gelişmiş iller İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli ve Yalova'dır. Bu bağlamda Gebze, Türkiye'nin ekonomik açıdan en gelişmiş altı ilinden birinde bulunmaktadır. Gebze ayrıca Kocaeli ili GSYİH'sının %33.7'sini oluşturur. Gebze ayrıca Türkiye GSHİY'sının %1.69'unu üretmiştir.[25]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Resim galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynaklar ve dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Gebze Kaymakamı". Gebze kaymakamlığı. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  2. ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından Arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Kasım 2014. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  4. ^ "Gebze'nin Tarihçesi". Gebze Belediyesi. 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2020-05-02. 
  5. ^ Yücel Dağlı - Seyit Ali Kahraman, Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi 2.c. 1. kitap, YKY Yayınları İstanbul 2008
  6. ^ 1997 yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçları, DPT, 1998, Ankara, s. 5-7
  7. ^ 1997 yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçları, DPT, 1998, Ankara, s. 15
  8. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  21. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  22. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  23. ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
  24. ^ "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017. 
  25. ^ İllerin Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT, Ankara, 1997, s 68.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Compass rose pale.svg Tuzla, Pendik ve Şile Şile Tuzla
Compass rose pale.svg
 
Tuzla Kuzey Körfez
Batı   Gebze    Doğu
Güney
Darıca Marmara Denizi İzmit Körfezi
"http://www.turkcewiki.org/w/index.php?title=Gebze&oldid=21999008" adresinden alındı.