Turkcell

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Turkcell
Tür Anonim şirket
Kuruluş 28 Şubat 1994 (700881831600000000025 yıl, 340 gün önce)
Kurucu Mehmet Emin Karamehmet [1]
Murat Vargı
Şehir İstanbul
Ülke Türkiye
Önemli kişiler Murat Erkan (genel müdür)
Ahmet Akça (Yönetim Kurulu Başkanı)
Alan Mobil ağ
Ürün Telefon hatları ve cep telefonları
Gelir artış 5.5 milyar $ (2010)
Net gelir azalış 1.865 milyar $(2014)
Özkaynak Superonline
Sahibi

Turkcell Holding (%51) Çukurova Holding (%0,05)

TeliaSonera (14,02) [2]
Ana sayfa turkcell.com.tr

Turkcell , Türkiye merkezli teknolojik iletişim operatör şirketidir.[3] GSM, 2G , 3G , 4G ve 4.5G operatörüdür.[4][5] GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600 teknolojilerini kullanarak hizmet vermektedir. Kurulduğu günden bu yana, lisans bedeli de dahil olmak üzere, yurt içerisinde, Turkcell ileriye dönük hedeflerinde 18 milyar Lira yatırım yapmayı hedeflemiştir ve yüzbinlerce Türk vatandaşına iş istihdamı sağlamıştır.[6][7][8]

Turkcell Grubu, yaklaşık 3 milyar TL gelir ile tarihinin en yüksek ‘çeyrek’ gelirine ulaştı.[9]

28 Kasım 2008 tarihinde yapılan Üçüncü Nesil A Lisansı ihalesini Turkcell, 358 milyon ile kazandı.[10]

Şirket Çin merkezli ZTE ve Huawei firmalarının telefonlarını kendi markası alında satışa sunmaktadır. Türkiye'de operatör markasıyla çıkan ilk telefonlardan olan T10 yerini her yıl çıkan yeni cihazlara bırakmıştır. Sırasıyla T10, T11, T20, T21(Maxiplus 5), T30, T40, T50, T60, T70 ve T80 modelleri Turkcell kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Telefonların büyük bir kısmı ZTE tarafından üretilmektedir.

Turkcell 2014 yılının 1. çeyreğinde Türkiye'nin 4G'li ilk telefonu olan yeni amiral gemisi Turkcell T50'yi tanıtmıştır. Aynı zamanda Turkcell T50'nin yanında yeni nesil saat olan Turkcell T-Fit'i tanıtmıştır.

Türkiye'de GSM temelli mobil iletişim, Şubat 1994'te Turkcell'in hizmete girmesiyle başladı. 27 Nisan 1998'de T.C. Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzaladı. Turkcell aynı zamanda Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaktadır.[11]

Turkcell dünyada HSPA+ teknolojisini kullanan ilk operatörlerden biri olmuştur. HSPA+ teknolojisini şebekesinde ilk uygulaya operatörlerden biri olarak data kullanımındaki artışa paralel iki yeni HSPA+ teknolojisini daha hayata geçirmişlerdir. Üç Taşıyıcılı HSDPA ile DC-HSUPA teknolojileri sayesinde, dünyada ilk defa 3G şebekesinde 63,3 Mbps’a varan veri indirme hızı; ayrıca 11,5 Mbps’a varan veri yükleme hızı sağlanabilmektedir. Turkcell, Türkiye'nin evlere kadar saniyede 1000 Mbps'e varan hızlarda fiber genişbant erişimi sağlayan ilk telekom operatörüdür.[kaynak belirtilmeli]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 1994'te Turkcell Türkiye'nin ilk GSM ağı olarak başladı. 2019 yılının 1.çeyreği itibarıyla Türkiye'deki cep telefonu kullanıcılarının yüzde 41,6'na sahiptir. Turkcell'i %31,1 pazar payıyla Vodafone ve %27,3 pazar payıyla Türk Telekom takip etmektedir.[12]

Turkcell 11 Temmuz 2000 yılından itibaren İstanbul borsasında hisselerini satışa çıkardığından beri New York Borsası'nda listelenen ilk Türk şirketi olmuştur.[13] Turkcell'in hissedar yapısı aşağıdaki gibidir: %51 Turkcell Holding A.Ş'ye ait, %0.05 Çukurova Holding A.Ş'ye, %13,07 Sonera Holding B.V'ye, %1,18 MV Holding A.Ş'ye aittir ve serbest payda ise %34,7 dir.[14] 2011'in Aralık ayında Sonera Holding ve Çukurova Grubu doğrudan ve dolaylı olarak sırasıyla Turkcell'in hisse senedinin yaklaşık %37.1 ve %13.8'ini sahiplendiler. Çukurova Grubu 2005 yılının mart ayında TeliaSonera'ya hissesinin büyük bir kısmını sattı. O zamandan beri bu iki firma anlaşıp anlaşamama konusunda tartışıyorlar. 2009 yılının Ağustos ayında Uluslararası Ticaret Odası Çukurova'nın Turkcell Holding içindeki kalan tüm hisselerini TeliaSonera‘ya dağıtmasının gerektiği durumunda bir hüküm yayınladı.

Turkcell uluslararası alanda da GSM hizmetleri sağlamaktadır. Fintur Holding ile birlikte 9.6 milyon aboneye sahip ve Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Moldova'da TeliaSonera ile birlikte 30 Eylül 2007'de aday üyeliği bulunmaktadır. Turkcell çoğunluğu elinde bulunduran Ukrayna firması Astelit ile birlikte de 10.6 milyon aboneye sahiptir.[kaynak belirtilmeli]

9 Ocak 2007’de Turkcell Genel Müdürü olarak atanan Süreyya Ciliv, 31 Ocak 2015 tarihinde görevinden ayrıldı.[15] 26 Mart 2015 tarihinde yerine Kaan Terzioğlu'nun getirildiği açıklandı.[16] 16 Mart 2019'da ise Kaan Terzioğlu görevinden istifa etmiştir. Yerine Murat Erkan ilk önce vekaleten ardından 30 Mayıs 2019 tarihinde de asaleten atanmıştır.[17][18]

Kapsama alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Turkcell Aralık 2014 itibarıyla 2G/EDGE teknolojisinde Türkiye nüfusunun %99,81'ini, 3G teknolojisinde ise nüfusun %91,21'ini kapsama alanı altına almıştır.[kaynak belirtilmeli] Dünyanın ilk üç taşıyıcılı mobil internet teknolojisini de hizmete sunmuştur.[kaynak belirtilmeli] Bu teknoloji ile 3G'de 63,3 Mbps indirme 11,5 Mbps gönderme hızlarına ulaşmak mümkün olmuştur.

Turkcell TV+[değiştir | kaynağı değiştir]

Turkcell TV+ olarak bilinen bu hizmet; bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platfromudur. İlk olarak bilgisayar, tablet ve telefon üzerinden hizmet vermeye başlayan servis 2015 yılı itibarıyla IPTV hizmetine dönüştü. Turkcell Süperonline'ın fiber internet altyapısı üzerinden Ultra HD olarak hizmet verebilen Turkcell TV+, Türk Telekom'a ait olan Tivibu'dan sonra Türkiye'deki 2. IPTV hizmeti oldu. Servis ilk 6 ayında 100.000'i aşkın kullanıcı sayısına ulaştı.[kaynak belirtilmeli]

Yaani ve YaaniMail[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin ilk yerli ve milli mobil tabanlı arama motoru ve e-posta servisi olan Yaani ve YaaniMail de Turkcell tarafından geliştirilmektedir.[19]

Sayısal veriler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Turkcell'in abone sayısı, Haziran 2019 itibarı ile verilere göre 36,8 milyondur.[20]
  • Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde de Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzaladı.
  • Turkcell hisseleri, 11 Temmuz 2000 tarihinden itibaren İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ve New York Stock Exchange'de (NYSE) eş zamanlı olarak işlem görmeye başlamıştır. Turkcell, NYSE'ye kote olan ilk Türk şirketidir.
  • Turkcell'in Fintur aracılığıyla ve TeliaSonera ile ortak olarak sahip olduğu Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Moldova'daki iştirakleri ile Ukrayna'daki iştiraki 31 Eylül 2008 itibarıyla 23,1 milyon aboneye ulaşmıştır.
  • Turkcell, Türkiye'nin ve bölgenin lider operatörü konumuyla 2003 yılı başında GSM Association Yönetim Kurulu'na girmiştir. Bu kurulda, Turkcell ile birlikte Vodafone, Orange, NTT DoCoMo, AT&T Wireless gibi dünyanın dev GSM operatörleri de bulunmaktadır.
  • Turkcell hisselerinin doğrudan ve dolaylı payları dikkate alındığında ortaya çıkan ortaklık yapısını, Çukurova Grubu (%27,05), Sonera Holding (%37,09), Halka Açık (%17,59), Alfa Telekom (%13,22) M.V. Grup (%6,04) ve diğer ortaklar (%0,01) oluşturmaktadır.
  • Turkcell, 31 Mart 2008 itibarıyla Türkiye coğrafyasının %81,10'unu kapsayarak toplam nüfusun %98,12'sini, nüfusu 2.000 ve üzerinde olan yerleşim merkezlerinin %100'ünü, bu merkezlerde yaşayan nüfusun da %99,87'sini kapsama alanı altına almış bulunmaktadır.
  • Turkcell 27 Ocak 2006 tarihi itibarıyla 185 ülkede 491 operatör ile uluslararası dolaşım ve 90 ülkede 240 operatör ile GPRS uluslararası dolaşım hizmeti vermektedir. Aynı tarih itibarıyla dünyanın en geniş GSM ve GPRS uluslararası dolaşım listesine sahip operatörü de Turkcell'dir.
Bir Turkcell mobil baz istasyonu
  • Coğrafi kapsama alanı bakımından Türkiye'nin yüzde 98,96'sında çekmektedir.[21]
  • Turkcell 30 Temmuz 2009 tarihinden itibaren Üçüncü Nesil 3G (Third Generation) teknolojisine geçmiştir ve Türkiye'nin 81 il merkezinde aynı anda başlayan GSM Operatöründen biridir.
  • Turkcell hisse yapısı son yapılan hisse devirleri ile şu şekilde belirlenmiştir. (Büyükten küçüğe) TeliaSonera : % 47.09 - Çukurova Grubu : 26.98 - Alfa Telecom Turkey Ltd : % 25.93 [2][22][23][24][25]

Turkcell'in yıllara göre abone sayısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Abone Sayısı
1994 65.000 [26]
1995 224.746 [27]
1996 555.562 [27]
1997 1.137.587 [27]
1998 2.337.227 [27]
1999 5.461.815 [27]
2000 10.100.000 [28]
2001 12.200.000 [29]
2002 15.700.000 [30]
2003 19.000.000 [31]
2004 23.400.000 [31]
2005 27.900.000 [32]
2006 31.800.000 [33]
2007 31.800.000 [33]
2008 35.400.000 [34]
2009 34.000.000
2010 33.500.000
2011 34.500.000 [35]
2012 35.200.000 [36]
2013 35.100.000 [37]
2014 34.600.000 [38]
2015 34.200.000 [39]

Türkiye dışındaki yatırımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan gibi halen büyümekte olan pazarlardaki mobil operasyonlarına, %41,45'ine sahip olduğu Fintur aracılığıyla iştirak etmektedir.[kaynak belirtilmeli]

Turkcell'in Ukrayna'da %100 hissesine sahip olduğu Astelit şirketi life:) markası Şubat 2005'te GSM hizmetleri vermeye başladı. Belarus'ta Turkcell, BeST'in hisselerinin %80'ini Belarus Cumhuriyet Devlet Varlık Komitesi'nden 2008'de satın aldı.[kaynak belirtilmeli]

2011 yılından beri Almanya’da Turkcell Europe markasıyla bulunan Turkcell, Deutsche Telekom’un iştiraki ile yaptığı pazarlama işbirliği ile  Almanya'daki faaliyetlerine devam etmektedir.[kaynak belirtilmeli]

Kuzey Kıbrıs Turkcell[değiştir | kaynağı değiştir]

1999 yılında hizmete giren %100 Turkcell iştiraki KKTCell ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Telekomünikasyon Dairesi ile gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet göstermektedir.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 2002: Turkcell, GPRSLand servisiyle 2002 Dünya İletişim Ödülleri’nde birinciliği aldı.[40]
  • 2008: Turkcell'in gençlik kulübü "gnçtrkcll", 2008 yılında "Dünya İletişim Ödülleri (WCA)" jürisi tarafından "En iyi marka" dalında birinciliğe layık görüldü.[41]
  • 2009: Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülünü aldı.[42]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Resmî site
  • Geleceği Yazanlar
  • Lifebox
  • Turkcell TV+

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "TMSF adım adım Turkcell'e gidiyor". milliyet. 24 Mayıs 2013. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  2. ^ a b http://www.turkcell.com.tr/tr/hakkimizda/yatirimci-iliskileri/ortaklik-yapisi/
  3. ^ http://www.ahaber.com.tr/teknoloji/2016/04/07/vestel-ve-turkcellden-hizli-ve-yerli-is-birligi
  4. ^ http://www.turkcell.com.tr/tr/4-5g
  5. ^ http://www.turkcell.com.tr/yardim/4-5g
  6. ^ http://www.ntv.com.tr/ekonomi/turkcellden-18-milyar-liralik-yatirim,SkkXVmdAREC4WgYpKhpx8g
  7. ^ http://aa.com.tr/tr/ekonomi/turkcell-18-milyar-lira-yatirim-yapacak/543541
  8. ^ http://www.turkiyegazetesi.com.tr/ekonomi/356776.aspx
  9. ^ http://medya.turkcell.com.tr/turkcellden-tarihinin-en-yuksek-ceyrek-geliri-bulten_5163.html
  10. ^ "Akşam Gazetesi - 3G ihalesi Turkcell'in" Aksam.com.tr, 28.11.2008
  11. ^ http://www.borsaistanbul.com/duyurular/2016/10/25/borsa-istanbul-surdurulebilirlik-endeksi-2016-2017-donemi-sirketleri-belli-oldu
  12. ^ "BTK 2019 1. Çeyrek Pazar Verileri" (PDF). BTK. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  13. ^ "Turkcell, 17 Yıldır New York Borsası'nda". turkcell. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  14. ^ "Ortaklık Yapısı". turkcell. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  15. ^ "Süreyya Ciliv Turkcell'den ayrıldı". Hürriyet. 28 Ocak 2015. 6 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  16. ^ "Yeni genel müdür Kaan Terzioğlu". Hürriyet. 26 Mart 2015. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  17. ^ http://webrazzi.com/2019/03/15/turkcellde-ceoluga-vekaleten-murat-erkan-getirildi/
  18. ^ "Murat Erkan, Turkcell Genel Müdürlüğü görevine asaleten atandı". 30 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  19. ^ http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2017/10/26/turkcellden-yerli-arama-motoru-yaani
  20. ^ "Finansal ve Operasyonel Veriler - TURKCELL". Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.  " arşivurl " yazısı görmezden gelindi (yardım)
  21. ^ http://www.finanstrend.com/haber/73183/turkcell-in-abone-sayisi-33.5-milyon-oldu
  22. ^ http://www.turkcell.com.tr/tr/hakkimizda/yatirimci-iliskileri/ortaklik-yapisi
  23. ^ http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/12236866.asp
  24. ^ http://www.teliasonera.com/About-TeliaSonera/TeliaSonera-Group/Our-Operations/Eurasia--great-growth-potential/
  25. ^ http://yenisafak.com.tr/Bilisim/?i=243785
  26. ^ Telepati Şubat 2001
  27. ^ a b c d e TR/BilgiHizmetleri/Istatistikler/Documents/haberlesme/t339.pdf İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2001)
  28. ^ Telepati Şubat 2003
  29. ^ Telepati Mart 2004
  30. ^ NTV 15 Ocak 2003
  31. ^ a b Sabah Gazetesi 9 Ocak 2005
  32. ^ Yeni Şafak 12 Nisan 2006
  33. ^ a b Milliyet Gazetesi 13 Ocak 2007
  34. ^ Habertürk Gazetesi 29 Şubat 2008
  35. ^ 23 Şubat 2012
  36. ^ 20 Ekim 2012
  37. ^ 26 Haziran 2013
  38. ^ DHA 13 Şubat 2015
  39. ^ Hürriyet Gazetesi 28 Kasım 2015
  40. ^ "Turkcell birincilik ödülünü kaptı". Milliyet. 8 Kasım 2002. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010. 
  41. ^ "'gnçtrkcll'e 'en iyi marka' ödülü". HaberTürk. 30 Kasım 2008. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010. 
  42. ^ "Ciliv dünyada yılın CEO'su seçildi ilk kutlama Erdoğan'dan geldi". Akşam. 27 Kasım 2009. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010.