Müslüm Gürses

Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Müslüm Gürses
Genel bilgiler
Doğum adı Müslüm Akbaş
Unvanı Arabeskin Babası (Father of Arabesque) · Müslüm Baba (Papa Muslum)
Doğum 5 Temmuz 1953(1953-07-05)
Halfeti, Şanlıurfa, Türkiye
Ölüm 3 Mart 2013 (59 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Başladığı yer Şanlıurfa
Tarzlar Türk halk müziği, Arabesk müzik, Fantezi müzik
Meslekler Ses sanatçısı, bestekâr, oyuncu
Etkin yıllar 1965-2013
Resmî site muslumgurses.com.tr

Müslüm Gürses, ya da doğum adıyla Müslüm Akbaş (d. 5 Temmuz 1953[1][2]; Fıstıközü, Halfeti, Şanlıurfa - 3 Mart 2013,[3] İstanbul), Türk arabesk ve halk müziği sanatçısı. Dünya genelinde "Father of Arabesque" [4][5][6], Türkiye'de ise "Arabeskin Babası" ve "Müslüm Baba" olarak tanınmaktadır.

Son yıllarda bazı pop ve Rock tarzındaki parçaları da repertuvarına katarak Bülent Ortaçgil'in "Sensiz Olmaz", Nilüfer’in "Olmadı Yar", Teoman’ın "Paramparça", Tarkan’ın "İkimizin Yerine", Şebnem Ferah'ın "Sigara" ve Kenan Doğulu'nun "Tutamıyorum Zamanı" adlı çalışmalarını da seslendirdi.

1979 yılında ilk defa "İsyankar" filmiyle kamera karşısına geçen Gürses, toplam 38 sinema filminde rol almıştır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Çocukluğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Şanlıurfa dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Annesi Emine Hanım ile babası Mehmet Bey önceleri Tisa olarak bilinen ancak adı 1960'lı yıllarda Fıstıközü olarak değiştirilen Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesine bağlı bir köyde tanışmıştı. 1951 yılında evlendiklerinde henüz 17 yaşındaydılar, yaşamları yoksulluk içinde geçiyordu. 5 Temmuz 1953'te Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesi'nin Fıstıközü köyünde kerpiç bir evde Emine Hanım ile Mehmet Bey'in ilk çocuğu olarak dünyaya geldi.

Babası Mehmet Akbaş rençberlik yapmaktadır. Müslüm dünyaya gelince geçim sıkıntısı daha da dert olmaya başlamış ve çok geçmeden bu sıkıntılı dönemde Ahmet isminde bir çocuğu daha oldu Akbaş ailesinin. Bu köyde yaşamak onlar için çok zor olmaya başlayınca Emine Hanım akrabalarıyla konuştu ve daha iyi bir yaşam sürmeleri için taşınmaları gerektiğini söyledi. Eşyalarını toplayıp yola çıktıklarında Müslüm 5, Ahmet 1 yaşındaydı.

Adana dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük umutlarla Adana Hürriyet Mahallesi'ne vardılar. Burada umutları tarifi olmayan acılara dönüşecekti. Yoksulluk yine aynı yoksulluktu. Bu mahalleye alışmaları zor olmamıştı. Baba Mehmet Akbaş çoktan alışmış ve kısa zamanda lakabı Deli Mehmet olmuştu. Emine Hanım çalışmaya başlamış, Müslüm ise o yokken kardeşi Ahmet'e bakmak zorunda kalmıştı. Daha o yaşlarda iken olgun bir erkek gibiydi, hiç çocuk olamamıştı. Okula başladığında bile yaşıtlarıyla hiç oynayamadı ve bir kenarda oturup oyun oynayanları seyretti. Okuldan çıkınca da hemen eve koşup annesine yardım ediyordu. Bu dönemde bir kız kardeşi daha dünyaya geldi ve Müslüm'ün sorumluluğu daha da artmaya başladı. Müslüm burada hayatı erken öğrenmek zorunda kaldı ve dirseğini okul sıralarında değil, kunduracıda terzi tezgahında çürüttü.

Sanat yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüm Gürses, şarkıcılığa 1965 yılında, küçük yaşta Adana'da bir çay bahçesinde şarkılar söyleyerek başladı, aynı zamanda Halkevine de gitti. Terzi çıraklığı ve kunduracılık yaptı, o yıllarda bir gazinoda sahneye çıktı. Ayrıca ilkokuldan mezun olduktan sonra 14 yaşındayken, 1967 yılında Adana Aile Çay Bahçesi’nde düzenlenen yarışmaya katıldı ve birinci oldu. Sesiyle küçük yaşlarda dikkat çeken Gürses, kendisiyle yapılan bir röportajda o dönemle ilgili olarak şunları söylemiştir: "İlkokulu bitirdim. Gerisi yok. Adana'da damda yatarken uzun hava okudum. Arkadaşım Halkevine gidiyordu. Ben de gittim. Derken Çukurova Radyosu'nda sanatçı oldum".

Soyadını da orada çalışırken “Gürses“ olarak değiştirirler.

1967 yılından itibaren TRT-Adana-Çukurova Radyosu'nda da her hafta Cumartesi günü canlı olarak türküler söyledi. 1968 yılından itibaren piyasaya ilk 45'likleri çıkarmaya başladı. İlk plağı 1968 tarihli Emmioğlu / Ovada Taşa Basma plağıdır ve Ömür Plak, Adana basımıdır. Ömür Plak ile toplam 4 adet 45'lik yaptı.

İstanbul'a gelen Gürses, Selahattin Sarıkaya'nın sahibi olduğu Sarıkaya Plak ile 2 adet 45'lik plak doldurdu: "Giyin Kusan Selvi Boylum/Hayatımı Sen Mahvettin" ile "Gitme Gel Gel/Haram Aşk".

Daha sonra 1969 yılında yine İstanbul'da Palandöken firması ile çıkış parçası olan "Sevda Yüklü Kervanlar"ı içeren "Sevda Yüklü Kervanlar/Vurma Güzel Vurma" isimli 45'lik plağı çıktı. Bu plak tam 300.000 adet satarak rekor kırmıştır.

Gürses, bu plaktan sonra askerliğini yaptı, tekrar İstanbul'a gelerek aynı firmada plaklarını çıkarmaya devam etti. Palandöken firması ile tam 13, sonra Bestefon firması ile tam 4, daha sonra Hülya Plak ile 15 ve nihayet Çın Çın Plak ile 2 adet 45'lik plak doldurdu.

2001 yılında Müslüm Gürses’in o dönemde 17 yıl boyunca albümlerini çıkardığı Elenor Plak firmasıyla yolları ayrıldı.

1 Şubat 2006'da Gönül Teknem adlı albümü Seyhan Müzik etiketiyle raflardaki yerini almıştır. Gürses’in, 2006’da yazar Murathan Mungan’la ortak projesi “Aşk Tesadüfleri Sever” Pasaj Müzik etiketiyle müzik marketlerdeki yerini aldı. Mungan’ın sözlerini yazdığı, David Bowie’den Garbage’a, Leonard Cohen’den Jane Birkin’e birçok yabancı müzisyenin bestesini yaptığı şarkıları seslendirdi. Sonra 2009 yılında yine ayni firmadan çarpıcı bir albüm "Sandık" ile Müslüm Gürses sahnelere geri döndü.

2010 yılının Kasım ayında yeniden Pasaj Müzik ile "Yalan Dünya" isimli bir albüme imza attı.

Dinleyici kitlesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüm Gürses`in dinleyici kitlesi birçok araştırmaya konu olmuştur. Doktora tezleri dahi yazılmıştır (Mesela 2002/ Bağlam Yayıncılık: Caner Işık / Nuran Erol, "Arabeskin Anlam Dünyası ve Müslüm Gürses Örneği").

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüm Gürses, 15 Kasım 2012 Perşembe günü Memorial Hastanesi'nde geçirdiği by-pass ameliyatından sonra akciğer ve kalp yetmezliği nedeniyle yoğun bakıma kaldırıldı ve solunum cihazına bağlandı. Gürses, 3 Mart 2013'te, yaklaşık dört aydır tedavi görmekte olduğu İstanbul Memorial Hastanesinde hayatını kaybetti. 4 Mart 2013 günü Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[7][8]

Diskografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Albüm adı Yapımcı Bilgiler
1975 Müslüm Gürses 1 Çınçın Plak
1976 Müslüm Gürses 2
1977 Esrarlı Gözler Emre Plak
1977 Müslüm Gürses 3 Çınçın Plak
1978 Müslüm Gürses 4
1979 Dünya Ne Hale Gelmiş
1979 Merhamet Dileme Benden
1979 Gazla Şoför
1980 Bağrıyanık Saner Plak
1981 Mutlu Ol Yeter Modern Plak
1982 Tanrı İstemezse Uzay Plak
1982 Müzik Ziyafeti Akdeniz Plak
1983 Anlatamadım Kale Plak
1984 Yaranamadım Elenor Müzik
1985 Güldür Yüzümü
1986 Sevda Yolu
1986 Küskünüm Bayar Müzik
1986 Yıkıla Yıkıla Elenor Müzik
1986 Gitme
1987 Talihsizler Elenor Müzik
1988 Aldatılanlar Özbir Plak
1988 Dertler İnsanı Elenor Müzik
1988 Vefasız Alem
1988 Maziden Bir Demet Sedef Müzik
1988 Bayar Halk Konserleri Bayar Müzik
1989 Arabeskin Devleri Bayar Müzik Mine Koşan ile
1989 Bir Fırtına Kopacak Akdeniz Plak
1989 Bir Kadeh Daha Ver Sarp Plak
1989 Mahsun Kul Elenor Müzik
1990 Dünden Bugüne Anılarımla Sarp Plak
1990 Müslüm Gürses Konseri Elenor Müzik Konser albümü
1990 Meyhaneci / Kırık Sazım
1990 Hüzünlü Günler Disco Plak
1990 Benim Kaderim / Arkadaş Kurbanıyım Uğur Plak
1990 Güle Güle Git Bayar Müzik
1991 Sen Neredesin Ben Neredeyim
1991 Yüreğimden Vurdun Beni Sarp Plak
1991 Bir de Benden Dinleyin Elenor Müzik
1991 Her Şey Yalan
1992 Müslümce'92
1992 Zalim (Bir Bilebilsen) Bayar Müzik
1993 Dağlarda Kar Olsaydım Elenor Müzik
1994 Senden Vazgeçmem
1994 İnsaf / Kahire Resitali Uğur Plak
1995 Benim Meselem Elenor Müzik
1995 Bir Avuç Gözyaşı / Tövbe Etmek
1996 Topraktan Bedene (İsyanım Var)
1997 Sultanım İdobay Müzik
1997 Usta (Ne Yazar) Elenor Müzik
1997 Nerelerdesin
1998 Müslüm Gürses Klasikleri
1999 Arkadaşım
1999 Garipler
1999 Vay Canım Ulus Müzik
2000 Biz Babadan Böyle Gördük
2000 Zavallım Elenor Müzik
2001 Müslüm'ce Türküler 2001
2001 Sadece (Türk Sanat Müziği)
2001 Dünya Yalan Universal Müzik
2002 Açık Hava Konserleri 1 Konser albümü
2002 Açık Hava Konserleri 2 Konser albümü
2002 Açık Hava Konserleri 3 Konser albümü
2002 Müslüm Baba ile Yolculuk
2002 Paramparça Bayar Müzik
2003 Kaçamam Ki Kaderimden / Yanlış Yaptın Özdemir Plak
2003 İkimizin Yerine Dirlik Müzik
2003 Yanarım Bayar Müzik
2004 Neredesin Firuze Kalan Müzik Single
2004 Müslüm Baba'dan Seçmeler, Vol. 1 Bayar Müzik
2004 Söz Vermiş Şarkılar Ada Müzik Single
2004 Uyanma Zamanı (Kıyak Bitti) Kadırga Müzik
2005 Ayrılık Acı Bir Şey Görüntüevi Müzik
2005 Bakma Sun Müzik
2006 Gönül Teknem / Sen Olmayınca Seyhan Müzik
2006 Aşk Tesadüfleri Sever Pasaj Müzik
2009 Sandık
2010 Yalan Dünya
2010 Kalbim Doğan Music Company Single
2011 Kızılbaş 2 Kalan Müzik Single
2012 Labirent Nada Müzik Single
2013 Kamyoncunun Şarkısı Bayar Müzik Single
2013 Veda - Ervah-ı Ezelde Kadırga Müzik
2013 Baba Şarkılar DMC / Eflatun Müzik Saygı albümü
2014 Baba Şarkılar 2 Eflatun Müzik Saygı albümü
2014 Benden Bu Kadar / Son Şarkılarım Kadırga Müzik
2016 Son Dileğim Esen Müzik Derleme albüm
2017 Mahzendeki Şarkılar Elenor Müzik
2018 Biz Babadan Böyle Gördük (Uğur Bayar Şarkıları) Uğur Bayar Prodüksiyon Saygı albümü
2019 Mahzendeki Şarkılar 2 Elenor Müzik

45'likler[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüm Gürses çeşitli müzik şirketlerinden toplam da 41 adet 45'lik plak çıkarmıştır.[9][10]

Yıl Albüm adı Yapımcı Bilgiler
1968 Emmioğlu / Ovada Taşa Basma Ömür Plak Plak No 5
Duman Dumana / Aşk Olmaz Olsun Plak No 6
Aşkı Senden Öğrendim / Aylar Geçiyor Sensiz Plak No 9
Gözümde Yaşlar Dinmiyor / Altın Kafestir Durağım Plak No 10
1969 Giyin Kuşan Selvi Boylum / Hayatımı Sen Mahvettin Sarıkaya Plak Plak No 5
Gitme Gel Gel / Haram Aşk Plak No 6
Sevda Yüklü Kervanlar / Vurma Güzel Vurma Palandöken Plak Plak No 745
Gezdim Dolaştım Gurbet Elleri / Özür Diliyorum Senden Plak No 763
Rakı Şarap Farketmez / Bir Fincan Kahve Olsam Plak No 764
Söyle Doktor / O Yeşil Gözlerin Plak No 771
Sevgilim Perisin / Düştüm Senin Aşkına Plak No 772
1970 Aşk Gölü / Beni Ağlatanlar Plak No 785
Gönlümde Çiçekler / Günahım Dünyaya Sığmaz Plak No 786
Altın Kafes / Gözleri Belalı Plak No 789
Yalvarırım Felek Tutmaz / Yeter Tanrım Yeter Plak No 796
Nasıl Özür Dileyim / Genç Yaşımda Plak No 798
Ulu Tanrım Bu Ne Çile / Pişman Değilim Plak No 804
Bu Nasıl Dert / Teşekkür Ediyorum Plak No 805
Ağlayanlara Gülünmez / Aşk Bilmecesi Plak No 813
1971 Eştiğin Kuyuya Düştün / Kurban Olduğum Bestefon Plak Plak No SS 11
Bilmeyerek Kırdım Seni / İç Bir Kahve Sigara Plak No SS 13
Bir Dilim Beyaz Peynir / Sensiz Geceler Plak No SS 18
Çivi Çiviyi Söker / Karşılıksız Sevenler Plak No SS 21
Ben İnsan Değil Miyim / Seni Sevmek İçin Ölmek Mi Lazım Hülya Plak Plak No 506
Ne Geçti Eline (Gazelli) / Bir Lokma Ekmek Plak No 507
Adam Mı Oldun / Bal Mısın Şeker Misin Plak No 508
1972 Sen Yoksun Diye / Bu Kadar İşkence Günah Plak No 578
Günahkar Mı Doğdum Bilmem / Kederliyim İçiyorum Plak No 618
Çilekeş (Yaşamak İstemiyorum) / Bu Günün Yarını Var Plak No 660
1973 Kaybolan Günler / Yarab Al Canımı Plak No 713
Ümit Dünyası / Aşkı Seninle Tattı Bu Gönül Plak No 752
Son Dilek / Kumarhane Plak No 775
Hasret Rüzgarı (Göçmen Kuşlar) / İnsafa Gel İnsafa Plak No 801
Mahzun (Bir Şişe Bir Boş Kadeh) / Ümit Ver Artık Plak No 826
Kaderde Varmış Ayrılmak / Kaderimin Zulmü Plak No 832
1974 Ah (Gel De İçme) / Ölüyorum Kederimden Plak No 854
İçiyorsam Sebebi Var (Böylesine) / Sevenler Acısın Plak No 883
Sevmezsen Olmuyor / Yalvarış Plak No 887
1975 Mimar / Of Yarab Çınçın Plak Plak No 501
1976 Dünya Ne Hale Gelmiş / İsyankar Plak No 712
1979 Sevenler Anlar / İntizar / Hüdai Tanımasa İdim (İsyankar Filminin Unutulmaz Şarkıları) Saner Plak Plak No 101

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüm Gürses 39 filmde oynamıştır. Bu filmler şunlardır:

Reklam filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Ketche ve Can Ulkay'ın yönettiği ve Gürses'in hayatını konu alan Müslüm filmi, 2018'de vizyona girdi. Filmde Gürses'in gençliğini Şahin Kendirci, yetişkinliğini ise Timuçin Esen canlandırdı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ http://www.youtube.com/post/Ugy3Ert2u7h8lBfmaJJ4AaABCQ
  2. ^ http://www.facebook.com/muslumgurses/posts/1893070184059723/
  3. ^ "'Müslüm Baba'yı kaybettik". Ntvmsnbc.com. 3 Mart 2013. Erişim tarihi: 3 Mart 2013. 
  4. ^ http://www.inquisitr.com/553424/muslum-gurses-dies-beloved-turkish-singer-dead-at-59/
  5. ^ http://www.worldbulletin.net/general/turkish-singer-muslum-gurses-dies-at-age-60-h104167.html
  6. ^ http://www.aa.com.tr/en/culture/father-of-turkish-arabesque-music-muslum-gurses/1751539
  7. ^ "stargazete.com". 5 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013. 
  8. ^ haberturk.com
  9. ^ "Müslüm Gürses'siz 6 yıl". Sabah. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  10. ^ Gedik, Ali C. Made in Turkey: Studies in Popular Music. ISBN 9781138789289. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • BBC Türkçe ile 2007 yılında yapılan röportaj
  • Müslüm Gürses
  • IMDb'de Müslüm Gürses
  • Discogs'ta Müslüm Gürses diskografisi