Ateşi Yakalamak

Ateşi Yakalamak

Kitabın Türkçe kapağı
Yazarı	Suzanne Collins
Orijinal ismi	Catching Fire
Kapak tasarımı	Tim O'Brien
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Özgün dili	Türkçe
Seri ismi	Açlık Oyunları serisi
Türü	Macera Distopya Bilimkurgu
Yayınevi	Scholastic
Anadilinde basım tarihi	1 Eylül 2009
Sayfa sayısı	439 (özgün)
Anadilinde ISBN	978-0-545-22724-7
OCLC	288932790
Önceki eser	Açlık Oyunları
Sonraki eser	Alaycı Kuş

Ateşi Yakalamak, Amerikalı romancı Suzanne Collins'in 2009'da yayımlanan bilim kurgu genç yetişkin romanıdır. Roman ayrıca Açlık Oyunları serisinin ikinci kitabıdır. Açlık Oyunları'nın (2008) devamı olan romanda Katniss Everdeen ile post-apokaliptik Panem halkının hikâyesi ele alınmaya devam etmektedir. Önceki romandaki olaylardan sonra baskıcı Capitol'e karşı bir isyan başlar ve Katniss ile aynı mıntıkadaki diğer haraç Peeta Mellark, Açlık Oyunları'nın özel bir yayını için arenaya geri dönmek zorunda kalır.

Kitabın ilk baskısı, 1 Eylül 2009'da Scholastic Corporation tarafından ciltli olarak yapıldı ve kitap daha sonradan hem e-kitap hem sesli kitap formatında piyasaya sürüldü. Ateşi Yakalamak, çoğunlukla eleştirmenler tarafından Collins'in düzyazısı, kitabın sonu ve Katniss karakterinin gelişimi gibi açılardan olumlu yorumlar aldı. Eleştirmenlere göre romanın ana temalarını hayatta kalma, otoriter rejim, isyan ve bağımsızlığa karşı dayanışma oluşturmaktadır. Kitap, yalnızca ABD’de 19 milyondan fazla kopya sattı.

Kitabın Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak adlı film uyarlaması 22 Kasım 2013'te gösterime girdi.

Konu

Önceki romanda 74. Açlık Oyunları'nı kazandıktan sonra Katniss Everdeen ile Peeta Mellark, Panem'in en yoksul bölgesi olan 12. Mıntıka'ya -evlerine- geri dönerler. Katniss ve Peeta'nın ülkeyi "Zafer Turu"na çıkacağı gün, Başkan Snow beklenmedik bir şekilde Katniss'i ziyaret eder ve Katniss'e Açlık Oyunları'ndayken yaptığı meydan okumanın mıntıkalarda isyana neden olduğunu söyler. Snow, Katniss'in Capitol'e karşı olmadığını bunun yerine Peeta'ya aşıkmış gibi rol yaparak insanları buna inandırması konusunda tehdit eder.

İlk durak, Katniss'in ölen arkadaşı ve Açlık Oyunları'ndaki müttefiki Rue'nun yaşadığı yer olan 11. Mıntıka'dır. Tören sırasında Katniss, Rue ve aynı zamanda hayatını bağışlayan Thresh'e karşı duygularını ifade eden, doğaçlama  ve içten bir konuşma yapar. Konuşmasını bitirdiği anda yaşlı bir adam, Rue'nun arenadayken Katniss'e güvende olduğunu belirten ıslığını çalar. Herkes, Katniss'i selamlar ve Katniss'in Rue'ya veda etmek için kullandığı hareketin aynısını kullanır. Yaşlı adam hemen orada Katniss'in gözlerinin önünde infaz edilir.

Katniss ve Peeta, geri kalan mıntıkalara ve Capitol'e gider. Başkan Snow'u yatıştırmak umuduyla Peeta, televizyonda yayınlanan bir röportaj sırasında Katniss'e evlilik teklifinde bulunur. Katniss teklifi kabul eder fakat Snow, Katniss'in genel performansından memnun değildir ve sevgilisi konusunda içine korku düşürür.

12. Mıntıka'ya dönerken Katniss, 8. Mıntıka'da çatışmaların başladığını tesadüf eseri görür. Daha sonra bu mıntıkadan Bonnie ve Twill adında iki mülteciyle tanışır. 13. Mıntıka'nın tamamen yok edildiğinin Capitol'ün uydurması olduğunu ve kalanların yeraltı sığınaklarında yaşadığını umarak 13. Mıntıka'ya gitmeye çalıştıklarını belirtirler.

75. Açlık Oyunları, üçüncü "Çeyrek Asır Oyunları"dır ve Capitol tarafından oyunların her 25. yılında özel bir etkinlik uygulanmaktadır. Üçüncü Çeyrek Asır Oyunları'nda her mıntıkadan oyunları kazananların seçilip yarıştırılacağı duyurulur. 12. Mıntıka'nın kazananları oldukları için Katniss ile Peeta veya Haymitch, oyunlarda tekrar yarışacaktır. Katniss, Peeta'yı hayatta tutmaya kendini adar. Eğer kurada Peeta'nın adı çıkarsa Peeta yerine Haymitch'in gönüllü olmasını Haymitch'ten ister. Kurada Haymitch'in adı çıkar fakat Katniss'i korumak için Peeta, Haymitch'in yerine gönüllü olur.

Capitol'deyken Haymitch; Katniss ile Peeta'nın bu sefer müteffiğe ihtiyaç duyacaklarını söyler. Katniss, en zayıf haraçlardan bazılarıyla ittifak kurmayı ister.

Arena, bir tuzlu su gölünü çevreleyen bir ormandır. Katniss ile Peeta, on yıl önce oyunlarını kazanan 4. Mıntıka'dan dikkat çekici bir yakışıklılığa sahip Finnick Odair ile Finnick'in 80 yaşındaki akıl hocası Mags ile takım oluştururlar. Ormandayken Peeta, dairesel arenayı çevreleyen neredeyse görünmez güç alanına dokunduğunda devrilir. Finnick, Peeta'yı iyileştirmeyi başarır. Grup daha sonra zehirli bir sisten kaçmak zorunda kalır ve bu sırada Finnick, Mags'i taşır. Gücünü kaybetmiş olan Peeta, daha fazla kaçamayınca Mags, kendini feda ederek sisin içine doğru gider böylece Finnick, Peeta'ya yardım eder. Katniss, Peeta ve Finnick, 7. Mıntıka'nın alaycı ve acımasız galibi Johanna Mason ile 3. Mıntıka'nın "son derece akıllı" denen çifti Beetee ve Wiress'ın ekibine dahil olur. Wiress, arenanın saat gibi düzenlendiğini fark eder. Bu düzeneğe göre arenada meydana gelen her bir tehlike, sabit ve öngörülebilir bir zamanda meydana gelmekte ve bir saat sürmektedir.

Wiress, (oyunlar için hayatları boyunca eğitilen ve genellikle oyunları kazanan 1, 2 ve 4. zengin mıntıkalardan gelen) kariyerler tarafından sinsi bir şekilde öldürülür fakat kariyerler daha fazla kayıp verir. Katniss, 2. Mıntıka'nın sağ kalan kariyerleri Brutus ile Enobaria'yı elektrik çarpması için yıldırımdan yararlanmaya dair Beetee'nin planını öğrenir. Düşmanları plânlarına müdahale edince Katniss, yay ve okunu kullanarak yıldırımı güç alanına doğru yönlendirir ve böylece arenayı yok eder. Katniss, yıldırımdan ötürü bilincini kaybeder.

Katniss uyandığında Finnick, Beetee ve Haymitch ile 13. Mıntıka'ya doğru gitmektedir. Peeta ile Johana'nın Capitol tarafından yakalandığını öğrenir. İsyanın yaşayan bir sembolü olduğu için yarışmacıların yarısı arasında kendisini arenadan kurtarmak için gizli bir planın olduğu Katniss'e söylenir. Katniss'in en yakın arkadaşı ve olası sevgilisi Gale, Katniss'i ziyaret eder ve yok edilmesinden hemen önce 12. Mıntıka'da Katniss'in ailesiyle orada yaşan bazı kişileri kurtardığını Katniss'e söyler.

Temalar

Ateşi Yakalamak kitabının ana temaları arasında hayatta kalma, fedakârlık ve karşılıklı dayanışma ile bağımsızlık arasındaki çatışma yer almaktadır. Eleştirmen Margo Dill'e göre "[Ateşi Yakalamak'ta] Katniss ve Peeta kesinlikle birbirine bağlıdır. İkisi de hayatta kalmak için birbirlerine yardım ediyor. Aslında, diğerinin kendisiden daha fazla hayatta kalmasını istiyor." Dill, bu durumun her iki karakterin ölme olasılığını nasıl artırdığını açıkladı.

Hükûmet kontrolü, hem kitapta hem de tüm üçleme boyunca ele alınan bir başka önemli temadır. İlk isyanın bastırılmasından sonra Capitol, vatandaşların hayatlarını kısıtlamak ve kontrol etmek için kurallar belirler. Dill tarafından bu konuda verilen bir örneğe göre "75. Geleneksel Açlık Oyunları, Katniss ve Peeta'nın bir kez daha tehlikeye girmesine neden olan 'yeni' kurallara sahiptir. Son açlık oyunlarından sonra vatandaşlarda yeşeren umudu yok etmek için mıntıkalara daha fazla 'barış muhafızları' yerleştiriliyor." Üçlemede yer alan diğer bir ana tema ise medya ve popüler kültürün toplumun duyguları, istekleri ve görüşleri üzerinde sahip olduğu etki veya güçtür. Kitaptaki diğer temalar ahlak, itaat, fedakârlık, kurtuluş, sevgi ve hukuktur.

Yayımlanma geçmişi

Ateşi Yakalamak ilkin 8 Eylül 2009'da ciltli olarak yayımlanacaktı fakat hem perakendecilerin kitabın İşçi Bayramı öncesinde hem de birçok okurun okulların başlaması öncesinde yayımlanması istenmesinden ötürü kitabın yayım tarihi 1 Eylül'e alındı. Aynı gün romanın sesli kitap versiyonu da piyasaya sürüldü. İleri okuma kopyaları New York City'deki BookExpo America ile bazı kitapçılarda yer aldı ve Scholastic Corporation'ın Mayıs 2009'da düzenlediği "Nasıl Hayatta Kalırdınız" yazı yarışmasından ödül olarak sunuldu. eKitap sürümü, 3 Haziran 2010'da satışa çıktı. Ateşi Yakalamak, ilkin 350 bin kopya sattı ve Şubat 2010'a kadar satış miktarı 750 bini geçti. Romanının devamı olan serinin üçüncü kitabı Alaycı Kuş, 24 Ağustos 2010'da yayımlandı. Mart 2012'deki verilere göre kitap 10 milyon kopya sattı.

Eleştirel karşılama

Ateşi Yakalamak, eleştirmenler tarafından genellikle olumlu yorumlar aldı. Publishers Weekly kitap ile ilgili şunları yazdı: "Bu ikinci bölüm, ilk kitaptaki olayları özetlemek için çok fazla zaman harcasa da okurların meydana gelmesini umduğu heyecan verici eylemlerin oluşmasıyla hayal kırıklığına uğratmıyor." Booklist, "süssüz bir düzyazının, muhteşem hızlı ve heyecanlandırıcı bir dünya yaratma konusundan nasıl yeni bir pencere açtığını" yazdı. The New York Times da olumlu bir yorumda bulunarak "Collins, nadir bir şey yaptı. İlk kitabı iyileştiren bir devam yazdı. Bir okur olarak heyecanlı ve hatta umutlu hissettim: Bu, serinin ve karakterlerinin aslında bir yere doğru ilerlemesi olabilir mi?" diye yazdı. Eleştirmen ayrıca Collins'i Katniss karakterindeki gelişiminden ötürü övdü. The Plain Dealer ise "Ateşi Yakalamak'ın son cümlesi okurların nefesi kesecek." diye yazdı.

Kitap hakkında olumsuz eleştiriler de yapıldı. The Plain Dealer'daki aynı eleştiride "150 sayfalık romantik kıpırtıdan sonra ilerlemek için ayaklarını yere nasıl vurduğu" konusunda hoşnutsuzluğunu dile getirdi. Entertainment Weekly'deki bir eleştiride kitabın ilkine göre daha zayıf olduğunu belirtildi ve "Katnis, oyunlardaki mülayim takım arkadaşı Peeta Mellarak'a aşıkmış rolü yapar ancak çocukluk arkadaşı Gale'in özlemini çeker. Fakat neden? Hayal edilen iki zayıf erkek arasında Peeta'nın uyuşuk bir isminin olması gerçeği dışında küçük bir fark var. Collins, örneğin Alacakaranlık'ın yarattığı ürpertici cezbedici erotik enerjinin hiçbiri oluşturamıyor." diye yazdı.

Ek olarak Time dergisi Ateşi Yakalamak romanını 2009'un en iyi 100 kurgusal kitabı listesinde dört numaraya yerleştirirken People dergisi ise 2009'un En İyi Kitabı listesinde kitabı sekizinci sırada gösterdi. Roman ayrıca 2009'da Publishers Weekly'nin Yılın En İyi Kitabı kategorisinde ödül aldı.

Film uyarlaması

Lionsgate, romanın Açlık Oyunları film uyarlama serisinin devamı olarak Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak adıyla 22 Kasım 2013'de gösterime gireceğini duyurdu. Nisan 2012'de, Açlık Oyunları'nın yönetmeni olan Gary Ross'un "sıkı" ve "yoğun" programından ötürü devam filminde yer almayacağı belirtildi. 3 Mayıs 2012'de Francis Lawrence'ın Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak filminin yönetmeni olduğu resmî bir yolla açıklandı. Filmde Johanna Mason rolüyle Jena Malone, Plutarch Heavensbee rolüyle Philip Seymour Hoffman, Mags rolüyle Lynn Cohen, Gloss rolüyle Alan Ritchson, Finnick rolüyle Sam Claflin ve Beetee rolüyle Jeffrey Wright yer aldı. Filmin yapım aşaması resmî olarak 10 Eylül 2012'de başladı ve 21 Aralık 2012'de tamamlandı. İlk çekim Atlanta'da ve çevresinde gerçekleşti. 11. Mıntıka'nın birçok sahnesi, Macon County, Georgia'nın kırsal bölgelerindende çekilirken geri kalan sahneler Hawaii'de çekildi. Orman sahnelerin bazıları New Jersey'deki Oakland'da çekildi.

Film, 800 milyon ABD doları hasılat elde ederek 2013'te box office'te en çok hasılat elde eden beşinci filmi oldu ve eleştirmenler tarafından olumlu yorumlar aldı.

Dış bağlantılar

• Suzanne Collins'in resmî web sayfası
• Scholastic resmî web sayfası