| Haftanın seçkin maddesi
|
| Surtsey İzlanda'nın güney kıyıları yakınında bulunan volkanik bir ada. Adı, İzlandaca "Surtr'ün adası" anlamına gelir. 63.30° Kuzey, 20.62° Batı koordinatlarında bulunan ada, İzlanda'nın en güneydeki ve en genç toprak parçasıdır. Ada, 130 metre derinlikte okyanus tabanından başlayarak 14 Kasım 1963 tarihinde yüzeye ulaşan bir volkanik hareketlenme sonucunda oluşmuştur. Hareketliliğin yüzeye yansımasından birkaç gün kadar önce başladığı tahmin edilmektedir. Ada, püskürmenin durduğu 5 Haziran 1967 tarihinde, 2,7 km²'lik yüz ölçümü ile en geniş durumuna ulaşmıştır. O günden bu yana bölgede sık sık görülen dalga ve rüzgâr erozyonu nedeniyle adacığın boyutları hızla küçülmektedir. 2002 itibarıyla adanın yüz ölçümü yalnızca 1,4 km²'dir. Yeni oluşan ada, hareketlenmenin yaşandığı süre boyunca yanardağ araştırmacıları tarafından ilgiyle izlendi. Yanardağın sönmesinin ardından ada, botanikçiler ile biyoloji araştırmacılarının yoğun ilgisiyle karşı karşıya kaldı. Bütünüyle çorak ve boş olan adada sıfırdan başlayarak yavaş yavaş oluşmaya başlayan doğal yaşamın gelişmesi, bilim adamlarınca izlendi. Surtsey'i oluşturan deniz altı yarıkları, Vestmann Adaları deniz altı volkanlarının parçalarıdır. Deniz tabanında bulunan bu büyük çatlaklar Atlantik Ortası Sırtı olarak adlandırılır. (Devamı...)
|
|
| Günün maddeleri
|
| Everest Dağı (Tibetçe: Çomolungma, Nepali: Çonnolugma Sagramata), dünyanın en yüksek dağı. Himalayalarda, yaklaşık 28 derece kuzey enlemi ile 87 derece doğu boylamında, Çin–Nepal sınırı üzerinde yer alır. Çıplak Güneydoğu, Kuzeydoğu ve Batı sırtları en yüksek noktalara Everest (8.848 m) ile Güney doruğunda (8.748 m) ulaşır. Everest Dağı Kuzeydoğudaki Tibet platosundan (yaklaşık 5.000 m) tam olarak görülebilir. Dünya'da en çok ilgi çeken yerlerin başlarında gelmektedir.Eteklerinden yükselen Çangtse, Khumbutse, Nuptse ve Lhotse gibi doruklar Nepal'den görülmesine engel olur.
İngiltere'nin Hindistan sömürge yönetiminin kadastro genel müdürü George Everest'ten sonra yerine göreve gelen Andrew Waugh, dağa isim olarak selefi Everest'in adını öneren bir teklifi Londra Kraliyet Coğrafya Cemiyeti'ne sundu. Teklif kabul edildi. 1865'te, daha önce yapılan itirazlara rağmen dünyanın en yüksek dağının adı Everest olarak belirlendi. Dönemin en güçlü imparatorluğunun kültürel nüfuzuyla bütün dünyada bu dağ için Everest adı yaygınlık kazandı. Türkçe'de dağa Everest denmeden önce dağın Tibetçe yerel adı Çomolunma'nın Osmanlı Türkçesine uyarlanmış versiyonu kullanılmaktaydı. Bu ismin kullanıldığına İslam alimlerinden Said Nursi'nin 1911 (H. 1327) senesinde basılan Muhákemat adlı eserinde rastlanmaktadır. Müellif, Kaf Dağı'na değindiği bir yerde Everest'ten şöyle bahsetmektedir; (Devamı...)
|
| Camille Guérin ya da tam adıyla Jean-Marie Camille Guerin (22 Aralık 1872, Poitiers - 9 Haziran 1961, Paris), Fransız Veteriner hekim, bakteriyolog ve immünolog. Albert Calmette ile birlikte tüberküloz hastalığına karşı Bacillus Calmette-Guerin (BCG) aşısını geliştirmişlerdir.
Babası 1882 yılında tüberkülozdan öldü (1918 yılında da eşi), 1892 - 1896 yılları arasında Ecole Nationale vétérinaire d'Alfort'da veteriner hekimlik eğitimi almaya başladı, öğrenci iken patolog Edmond Nocard'ın asistan olarak çalıştı. 1897 yılında, Lille Pasteur Enstitüsü'ne katıldı ve Fransız doktor, bakteriyolog ve immünolog Albert Calmette (1863-1933) ile çalışmaya başladı. Calmette serumu (yılan sokmalarına karşı panzehir) ve çiçek hastalığına karşı aşı hazırlamadan sorumlu bir teknisyen olarak çalışmaya başladı. Lille’de 1900 yılında Laboratuvar Başkanlığına terfi etti. Bundan sonra kendisini vereme karşı bir aşı araştırmaya adadı.1933 yılında ölümüne kadar Calmette ile yakın ilişki içinde çalıştı. Sığır tüberkülozu basili Mycobacterium bovis'in hastalığa neden olmadan hayvanlarda bağışıklık yarattığını 1905 yılında keşfetti. Bundan sonra O ve Calmette ardışık kültür transfer yöntemini kullanarak, Mycobacterium basilinin patojenik aktivitesini zayıflatmanın yollarını geliştirdiler. 1921 yılında, Guerin ve Calmette BCG kültürünü pasajdan pasaja aktararak 230 pasaj sonra insanlarda kullanılabilecek etkili bir aşı elde ettiler. Aşının ismine BCG adını verdiler. (Devamı...)
|
|
|
| Günün seçkin resmi
|
|
|
|
|
|
| Discovery Uzay Mekiği'nin STS-124 veya diğer bir adıyla ISS-1J için 31 Mayıs 2008 günü yerel saatle 17:02'de içerisinde 8 kişilik mürettebatı ile kalkışı. Planlanan kalkış tarihinden 6 gün sonra kalkan uzay mekiği, 16 Haziran 2008'de dünyaya döndü.
|
|
|
|
|
|
|
